Wat kan ik doen tegen mijn somberheid?

Iedereen is zo af en toe weleens somber. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een tragische gebeurtenis.  Met somberheid is op zich zelf niets mis. Het wordt anders als je een langere periode  somberheid ervaart.  Dan kan het goed mogelijk zijn dat er iets niet in orde is. In feite is somberheid  een voorstadium van een naderende depressie.  Het is dus belangrijk om hier niet mee rond te blijven lopen. Maar juist om in actie te komen.

In deze blog geef ik je zoveel mogelijk informatie en tips om je te helpen met je sombere gevoelens. Dus lees vooral verder.

Somberheid is een emotie, net als je je eenzaam kunt voelen. Het uit zich dan meestal in nergens zin meer in hebben, weinig of geen interesse hebben in activiteiten en sociale contacten. Je hebt weinig energie. Ook komt piekeren voor met het mogelijke gevolg dat je hierdoor slecht slaapt. De gedachten die door je hoofd gaan zijn veelal negatief. Positieve dingen zie je bijna niet meer.

Oorzaken van somberheid

Somberheidsklachten zijn net als depressieklachten voor een deel genetisch bepaald, ook persoonlijke eigenschappen kunnen een rol spelen met betrekking tot kwetsbaarheid voor somberheid.

Oorzaken van somberheid kunnen zijn:

• seizoensgebonden  (bijvoorbeeld door een winterdepressie)
• geen of weinig zelfvertrouwen
• angst om te mislukken
• nooit tevreden zijn over je zelf
• door een lichamelijke  chronische aandoening
• door een psychische chronische aandoening

Wat zijn de mogelijke gevolgen van somberheid?

Ik gaf al aan dat somberheidsgevoelens een voorbode kunnen zijn van een aankomende depressie. Dat betekent dus hoe moeilijk het ook is, dat het van groot belang is om in actie te komen. Het maar laten voor wat het is, kan leiden tot deze ernstige psychische aandoening.  Een depressie kan zich in verschillende vormen voltrekken. Het begint met een lichte depressie waarbij je nog redelijk kan functioneren met betrekking tot de dagelijkse activiteiten. Maar wanneer een lichte depressie wordt genegeerd kan deze uitgroeien tot een zwaardere depressie. Waarbij je tot vrijwel niets meer in staat bent. Je bent niet meer in staat om te werken thuis of buitenshuis. Ook de verzorging van de kinderen zal te wensen overlaten.  Het is dus van zeer groot belang om alert te zijn en in actie te komen, om erger te voorkomen.

Meer informatie over depressies kun je lezen in mijn blog ‘hoe kom ik van mijn depressie af?’ Deze is de vinden op  de blogpagina van de  website:  www.mindcure.nl.

Wat kan je doen tegen je somberheid?

(lees hieronder verder)

Je bent immers op zoek gegaan naar het antwoord om tips te vergaren met betrekking tot je sombere gevoelens. Om je vraag nu wat te concretiseren geef ik je onderstaand een aantal bruikbare tips:

Krop je gevoelens niet op
Omdat je natuurlijk weinig fut en energie voelt, en het liefst de hele dag in je bed blijft liggen, is dit niet het beste wat je kunt doen. Probeer met een betrouwbaar persoon te praten over je emoties, en alle dingen die je bezig houden. Het lucht op. Je zal je op die manier al een stuk beter voelen.

Stop met vechten tegen je emoties
Laat je emoties de vrije ruimte, ga  hier dus niet tegen vechten. Want hoe meer je je verzet tegen de emoties hoe meer stress dit zal opwekken. Sta jezelf dus toe om je zelf ellendig  te voelen.

Waar je je aandacht opricht en energie in steekt groeit
Hoe meer aandacht je schenkt aan een bepaalde negatieve emotie of gedachte, hoe slechter je zal voelen. Andersom werkt het ook zo, hoe meer je denkt aan juist leuke en dus positieve dingen, hoe beter je zal voelen. Als je de hele dag denkt van: ‘Wat ben ik toch eenzaam en zielig’, hoe meer sombere gevoelens hierdoor zullen ontstaan. Probeer dus de aandacht te richten op positieve en leuke dingen in het leven.

Verwen je zelf eens een keer
Probeer eens iets leuks te doen met jezelf. Het liefst met een vriend/vriendin/collega enz. Ga eens naar een sauna, of ga voor een massage. Je kunt zelf wel dingen bedenken waar je je prettig bij kan voelen.

Kom in actie
Uiteraard heb je hier totaal geen behoefte aan, maar ondanks dat het niet prettig voor je voelt is dit wel een goede manier om van je sombere gevoelens af te komen. Ga er dus op uit, en zoek je sociale contacten op. Dit kan ook telefonisch, maar zorg ervoor dat je je niet blijft afzonderen van je sociale contacten. Ook een wandeling (liefst met zijn tweeën) kan al veel goeds doen.

Focus de aandacht op mogelijkheden
Vrijwel ieder mens heeft wel iets waar zijn sterke kant ligt. Het kan zijn dat deze mogelijkheden nog niet tot uiting zijn gekomen. Daarom kun je ook de aandacht leggen op prestaties die je in het verleden hebt begaan, en waar je dus gewoon trots op mag zijn. Leg dus vooral de aandacht op dingen die wel goed zijn gegaan in je leven. Kijk naar je mogelijkheden. Als dit niet lukt om zelfstandig deze sterke kanten naar boven te halen, dan kun je ook contact met de praktijk opnemen, en we gaan samen aan de slag om jouw talenten naar boven te halen. Dit kun je doen via de websitelink die twee maal in het blog is vermeldt.

Sporten
Sporten,  en dan met name hardlopen is een gebleken wetenschappelijk bewezen effectief middel tegen somberheid en/of depressies. Nu wil ik je natuurlijk niet gaan aanmoedigen om zomaar vanuit het niets te gaan hardlopen, want dit vergt behoorlijk wat opbouwende training en doorzettingsvermogen. Maar ook lichte sporten, zoals fietsen, sporten in de sportschool hebben een zeer positief effect ten aanzien van het mentaal welzijn. De sportschool nog wat meer, omdat naast het sporten ook de behoefte tot sociale contacten op die manier wordt bevredigd.

Gedachten komen en gaan
Heb het besef dat gedachten en gevoelens ook weer zullen verdwijnen. Het is een continu komen en gaan van gedachten en gevoelens.

Wat zijn de therapeutische mogelijkheden?

Het kan natuurlijk zijn dat de somberheidsklachten tegen een depressie aanhangen. Dan is er echt wel iets meer voor nodig dan het presenteren van een aantal kant en klare tips.

Het is dan niet alleen noodzakelijk om tot actie over te gaan, het is dan ook zeer noodzakelijk om snel tot actie over te gaan! Als namelijk de somberheidsklachten al in een vergevorderd stadium zitten, is de kans groot dat je met een enorme snelheid regelrecht op een depressie afstormt. Dit moet je niet willen,  daarom is het advies om zo snel mogelijk te handelen!

We kunnen dit doen door een aantal therapeutische middelen in te zetten. Onderstaand heb ik  de meest geschikte therapievormen voor je opgesomd.

Psychosociale therapie & Oplossingsgerichte therapie
Bij zowel Psychosociale therapie (ook wel Counseling genoemd) als bij oplossingsgerichte therapie wordt er voornamelijk gekeken naar de sterke kanten van een cliënt, en deze gericht te benutten. De cliënt onderzoekt samen met de therapeut welke vaardigheden hij of zij al in huis heeft om zijn probleem (somberheid) aan te pakken. Beide therapievormen zijn pragmatisch, resultaatgericht en kortdurend van aard. Deze werkwijze spreekt veel mensen aan. Je bent dus puur op eigen mogelijkheden en vaardigheden je koers aan het varen.

Mindfulness
Dagelijks komen er duizenden gedachtes voorbij. Deze kunnen zowel positief als negatief zijn. Binnen mindfulness gaat het er om, hoe de cliënt deze gedachtes ervaart. Wat doet het met de persoon en hoe gaat hij of zij er mee om? Door te leren mindful te worden, kun je vanuit deze staat van ‘zijn’ een gedachte herkennen als een gedachte die toevallig voorbij komt, zonder hier te diep in mee te gaan, of het nu gaat om een positieve of negatieve gedachte. Ook kun je door mindful te leren worden beter je grenzen aanvoelen.

Cognitieve gedragstherapie
Mocht er al reeds sprake zijn van een depressie dan is cognitieve gedragstherapie de beste therapievorm om van een depressie af te komen.  Cognitieve gedragstherapie is een veel toegepaste therapievorm. Het betreft een combinatie van cognitieve therapie en gedragstherapie. Het cognitieve deel richt zich op de gedachtes en herinneringen van de cliënt, en het gedragstherapeutische deel richt zich vanzelfsprekend op het gedrag. Cognitieve gedragstherapie stelt niet de gebeurtenissen centraal, maar meer de gedachten die voor dissonantie  kunnen zorgen ten aanzien van het gedrag. Om dit wat eenvoudiger te vertalen:  Alle gedachtes zorgen voor een bepaald gedragspatroon. Door voornamelijk de negatieve gedachtes anders te leren interpreteren, leer je op een andere objectievere en gunstigere manier te kijken naar de gewaarwording. Op deze manier kan er verandering worden bereikt in de negatieve gevoelens en sensaties, zodat het negatieve denken hierdoor zal verdwijnen.

Samenvattend

Ik hoop dat ik je op deze manier wat informatie en tips heb kunnen geven om beter om te gaan met je somberheidsklachten.  Ik heb het gehad over de oorzaken van somberheid, wat de consequenties kunnen zijn van somberheid, ik heb een aantal tips gegeven om je somberheid te verminderen, en tot slot heb ik het gehad over de therapeutische mogelijkheden. Deze genoemde tips zijn uiteraard geen vervanging voor accurate begeleiding.

Dan rest me nog je te bedanken voor het lezen van mijn blog en je een laatste advies mee te geven, namelijk deze; mocht het  zo zijn dat de genoemde tips je somberheid niet kunnen verminderen, dan is er waarschijnlijk iets meer aan de hand. Je doet er dan verstandig aan om er vooral niet mee rond te blijven lopen, maar om psychologische hulp in te schakelen. Uiteraard kun je dit doen via je huisarts, maar je kan net zo goed rechtstreeks contact opnemen met een psychologisch hulpverlener. Ook kun je contact met mij opnemen. Het maakt niet uit waar je woont, onze praktijk biedt ook telefonisch – en onlinehulp aan. Dit kun je doen via onze website: www.mindcure.nl/contact/

Het is een advies, wat je ermee doet is helemaal aan jou. Het is immers jouw leven. Wat je ook beslist, zorg goed voor jezelf…

—

(red) Dit is het eerste artikel van René E. Jansen, coach, therapeut, psycholoog bij MindCure Coaching & Therapie