Er is veel aandacht voor 50+ en dat wordt gekoppeld aan ouder worden. Best raar, want in mijn ogen ben ik nog helemaal niet oud. Misschien wel vanuit het standpunt van een twintiger, maar ook zij zien ouders die vaak nog volop in het leven staan. Al kunnen mijn kinderen me soms best even plagen als iets niet lukt, wat de jeugd zo voor elkaar heeft 😉
Zoals eerder gezegd, de 50+ groep is heel groot. Meer mensen zijn 50+, dan onder de 50! Laten we dus wat positiever zijn over deze leeftijdsgroep. Het is echt niet alleen maar aftakeling, grijs worden en krom lopen. Dat is maar zo’n kleine groep. Bovendien zijn er voordelen aan ouder worden. Sommige dingen worden beter!
Iemand die daar veel aandacht aan besteed is hoogleraar klinische neuropsychologie, Margriet Sitskoorn. Een regelmatige gast in talkshows op televisie, waaronder Koffietijd. Margriet heeft diverse boeken geschreven. Zoals het boek Het 50+ brein. Ouder wordende hersenen in de moderne maatschappij.
Wanneer ben je oud?
Wat ik leuk vind aan Margriet, is dat ze je laat nadenken en op andere gedachten zet. Zoals in het eerste deel waar zij je meeneemt in de vraag wanneer iemand oud is. Hangt dat van de rimpels af? Van de leeftijd? Van zijn of haar vaardigheden? Veroudering wordt vaak gezien als het moment dat er geen ontwikkeling meer is, maar alleen stagnatie of zelfs achteruitgang. Maar vanaf wanneer is dat moment? Dat is helemaal niet zo duidelijk.
Margriet Sitskoorn beschrijft hoe enorm goed ons brein is in het aanpassen aan omstandigheden. Dit wordt neuroplasticiteit genoemd. Dit zorgt ervoor dat wij in veel situaties kunnen overleven. Maar het heeft ook een andere kant. Als we blijven geloven in stereotyperingen, zoals ouderen zijn zwak en kunnen niks meer, dan gaat ons brein dit ook geloven. Uit onderzoek blijkt zelfs dat als jongeren zeer negatieve stereotypische gedachten over ouderen hebben, dat ze meer kans hebben op hartziekten als ze zelf oud zijn.
Het is dus niet zo dat je hersenen in alle opzichten in verval zijn als je ouder wordt. Ze passen zich echter wel aan. Nu lijkt dat mooi, maar er is toch een kanttekening. Want de neuroplasticiteit (het aanpassen van het brein) kan per gebied wel anders zijn. Hierdoor zie je dat je in bepaalde levensfases makkelijker bepaalde vaardigheden aanleert dan in andere fases. In totaal neemt de neuroplasticiteit van de hersenen toch ook af naarmate we ouder worden.
Met name wordt de werking van de linker- en rechterhelft van ons brein minder als we ouder worden, terwijl de werking van de prefrontale hersenschors juist toeneemt. Heel kort omschreven en weinig genuanceerd komt het er op neer (in mijn woorden) dat je positiever bent als je ouder wordt en ook meer in balans. Dat komt omdat we onze prefrontale hersenschors meer gebruiken. Dat klinkt heel goed toch?
Weetjes over het 50+ brein
In het tweede deel van dit boek over het 50+ brein vertelt Margriet Sikshoorn allerlei feitjes en informatie over het ouder wordende brein.
Ze legt uit wat juist goed is voor ons brein om te doen als je de vijftig bent gepasseerd en wat je beter kunt laten. Het is leuk om te lezen en geeft ook zeker inzichten. Zoals:
- Ga uit je comfortzone.
- Doe meer aan mindfulness en zorg dat je niet overprikkeld raakt.
- Zoek vaker de natuur op.
Ook blijkt de oude brompot helemaal niet te bestaan (hmmm, ik heb toch wel het gevoel dat ik er een paar ken) en verwerken ouderen positieve informatie veel beter dan negatieve. Terwijl jongeren veel meer gericht zijn op negatieve informatie.
Met een simpel trucje leer Margriet Sikshoorn hoe je beter kunt onthouden (bladzijde 58). Dat trucje ga ik onthouden en de komende tijd vaker uitproberen. Ik ben benieuwd!
Maar goed, het geheugen neemt dus af, dat wel. Wel zijn dit specifieke delen van het geheugen, zoals het werkgeheugen (korte termijn geheugen) en het hoger uitvoerend functioneren van het brein (verschillende gebieden van het brein tegelijkertijd gebruiken). Het goede nieuws is dat je het hoger uitvoerend functioneren beter kunt houden door in de ochtend moeilijke dingen te doen of door meer te bewegen! Je moet dus in beweging blijven, om je brein te onderhouden. Je hoeft niet per se naar de sportschool, je kunt ook lekker bewegen in huis, zoals het huishouden doen. Hierdoor zal je brein gedurende de hele dag beter functioneren!
Hoe kun je vitaal ouder worden?
In het laatste deel van het boek geeft Margriet Sitskoorn tips hoe je je brein gezond(er) kunt houden, ondanks dat je ouder wordt. Hier vertelt zij ook meer over de biologische achteruitgang van het brein, zoals de doorbloeding en de zintuigen die minder worden door de veroudering van het brein. Om het vitaal verouderen te bevorderen introduceert Margriet Sitskoorn de Schijf van Vijf voor het brein:
- Verrijk je omgeving (nieuwe dingen doen)
- Verbinding met anderen
- Verhoog de hartslag (regelmatig bewegen)
- Voed de hersenen
- Voorkom ziektes
Wat dit allemaal inhoudt, staat uitgebreid beschreven in dit boek.
Aanrader of niet?
Dit is een dun boekje, makkelijk leesbaar (maar wel echt leeswerk) en het geeft veel informatie. Ik vond het interessant om te lezen. Ook omdat er – zonder dat het specifiek genoemd wordt – de kracht van overtuiging wordt genoemd. Ik geloof heel erg in de kracht van ons denken en dat we daarmee dingen kunnen laten groeien en bloeien, maar ook kunnen afbreken.
Veroudering en wat je er aan kunt doen, speelt een belangrijke rol in onze maatschappij. We hebben de ouderen hard nodig om de maatschappij draaiende te houden. Belangrijk dus dat we vitaal blijven. En dat willen we natuurlijk zelf ook. Het is heel positief dat we positiever worden naarmate we ouder worden. Ik zie dat overigens nog niet bij alle ouderen terug volgens mij, maar misschien moet ik ook wat objectiever naar hen kijken. Een leuke uitdaging.
Het is een klein boekje (paperback) van 163 bladzijden. Een beetje lezer heeft het zo uit. Het is wel een beetje saaie opmaak. Gewoon als een leesboek. Als ouderen het lezen, is het misschien fijner om kaders en zo te gebruiken 😉
Al met al heb ik toch wel nieuwe dingen geleerd en heeft het mij ook zeker inzichten gegeven. Iedereen die graag goed voor zichzelf zorgt en inmiddels ook de vijftig is gepasseerd, doet er mijns inziens goed aan om ook goed voor het brein te zorgen. Daar draagt dit boek zeker aan bij.
Tip: Lees ook de boekreview van het boek OMG, met feiten en tips over ouder worden (vanaf 40 jaar!)
Praktische informatie
Titel: Het 50+ brein
Ondertitel: Ouder wordende hersenen in de moderne maatschappij
Auteur: Margriet Sitskoorn
Uitgeverij: Prometheus
ISBN: 978 90 446 4252 0
(uitbreiding en herziening van eerdere uitgave)
Aantal bladzijden: 163
Paperback
Prijs: 17,50
Te bestellen bij o.a. Bol.com
Misschien vind je dit ook interessant:
Jenny
Laatste berichten van Jenny (toon alles)
- Pijn aan één knie tijdens het fietsen: oorzaken, tips en preventie voor fietsers - 20 november 2024
- Hoe kan ChatGPT helpen met een gezondere levensstijl? - 17 november 2024
- Helpt ontzuren of ontgiften (detoxen) bij reuma of fibromyalgie? - 13 november 2024
Laat een reactie achter