Vind je het moeilijk om met emoties om te gaan? Of vind je het moeilijk om je emoties te eten? Weet jij wat emoties jou kunnen vertellen en hoe ze je kunnen helpen bij een waardevol leven?
Wat zijn emoties?
Emoties zijn eigenlijk heel complex. Het is een reeks van neurologische, cardiovasculaire en hormonale veranderingen in het lichaam. Daarnaast hebben ze vaak ook een fysieke uiting, denk hierbij aan een brok in je keel hebben, klamme handen en waterige ogen. Je merkt emoties ook op doordat je bijvoorbeeld gaat glimlachen, moet huilen of als je je gaat verstoppen als je bang bent. Emoties maken ons bewust van onze behoeftes en zijn erg belangrijk in het contact met anderen.
Het doel van emoties
Emoties zijn onder andere een communicatiemiddel. Als jij boos, verdrietig of bang bent en jouw lichaam brengt dit tot uiting in je gezichtsuitdrukking, dan zien de mensen om jou heen wat er intern bij jou gebeurt. Het is eigenlijk niet de emotie zelf die voor het communiceren zorgt, maar de fysieke actie die voortkomt uit de emotie. Dus de interne prikkel (de emotie) kan via je gezichtsuitdrukking, lichaamshouding, fysieke beweging, ademhaling en stemgeluid uiten naar de buitenwereld.
Ben jij je ervan bewust dat je op zoveel manieren je emoties kan uiten en kan overbrengen op anderen?
Wat vertellen emoties jou?
Er zijn 5 basisemoties die allemaal weer zijn onderverdeeld in sub-emoties. Het zou erg uitgebreid worden om alle emoties te bespreken, maar laten we eens kijken naar de 5 basisemoties. Wat vertellen deze emoties jou?
- Boos: vertelt jou dat je iets niet eerlijk vindt of je bent je grondgebied aan het verdedigen (ik verdedig wat van mij is).
- Verdriet: vertelt jou dat je iets belangrijks bent kwijtgeraakt.
- Angst: vertelt jou dat er gevaar is.
- Schuld: vertelt jou dat je iets verkeerd hebt gedaan en dat je het goed wil maken.
- Liefde: vertelt jou dat je ergens waardering voor hebt.
Wat moet je doen als je emoties ervaart?
In de meeste gevallen is het heel nuttig om je emoties te uiten, dit verbetert de band met de mensen om je heen. Soms kan het ook handig zijn om je emoties te kunnen bedwingen tot een later moment, denk hierbij aan een presentatie of een belangrijke vergadering waarbij je opeens wordt overspoeld door verdriet of boosheid die mogelijk niet direct met de inhoud van de vergadering te maken hebben.
Zoals eerder genoemd kan je emoties uiten door fysieke acties zoals je lichaamshouding, gezichtsuitdrukking, stemgeluid, fysieke beweging (bewust/ niet bewust). Weet dat je over de fysieke uiting van je emoties controle hebt?
Jij kan bepalen hoe je reageert op jouw emoties. Emoties zelf komen en gaan, daar hebben wij zeer weinig invloed op. Dat doet het lichaam. Wij kunnen wel bepalen hoe we reageren op een emotie.
Stel je wordt boos, je hebt dan zelf de keuze om je stem te verheffen, te gaan slaan of om van de situatie weg te lopen en een ommetje te gaan maken. Of stel je bent enorm verliefd op iemand (emotie liefde) maar je weet dat die persoon niet goed voor jou is. Blijf je dan appjes sturen in de hoop dat hij jouw liefde beantwoordt, terwijl je weet dat hij niet goed voor jou is? Of zeg je tegen jezelf ‘nu ga ik wat anders doen om afleiding te zoeken’?
Zie je dat je altijd een keuze hebt hoe je omgaat met een emotie?
Wat gebeurt er als je op een niet zo gezonde manier omgaat met emoties?
Als je emoties niet op een gezonde manier uit, maar je emoties veelvuldig wegdrukt/ vermijdt, dan misgun je jezelf eigenlijk een waardevol leven. Je belemmert jezelf in een rijker en mooier leven. Je verbindt je namelijk minder met de mensen om je heen. Ze leren niet de echte jij kennen. Kijk maar eens naar de volgende voorbeelden.
Stel je hebt last van sociale angst en hierdoor durf je niet meer naar verjaardagen te gaan van je vrienden en familie. Dit zorgt ervoor dat je je eenzaam gaat voelen. De emotie eenzaamheid en de sociale angst kan en durf je niet te vertellen aan je naasten en daardoor ontstaat er alleen maar meer afstand.
–Tip: lees ook ons artikel over omgaan met overprikkeling
Een ander voorbeeld kan zijn dat je je alleen en eenzaam voelt op een feestje waar iedereen een partner heeft, maar jij niet. Je besluit niet meer naar feestjes te gaan en je blijft thuis zodat je deze emotie van eenzaamheid niet hoeft te ervaren. Op de korte termijn levert jou dit een prettig gevoel op, maar op de lange termijn levert dit je niet op wat je zou willen, namelijk een leuk en rijk sociaal leven en het liefst met een partner.
Je kent misschien ook de mensen die altijd maar boos zijn op anderen en daardoor anderen afstoten. Vaak verbergt de boosheid onderliggend lijden. Maar door de boosheid reageert iedereen alleen daarop en vormt men een verkeerd beeld over die persoon, waardoor die alleen maar meer in een isolement belandt.
Wat daarnaast veel voorkomt, is dat mensen zich verliezen in alcohol drinken, drugs, overmatig sporten of te veel werken om maar geen emoties te hoeven voelen. Op de korte termijn geeft dit hun het voordeel dat ze niet met hun vervelende emoties hoeven te dealen, maar op de lange termijn brengt dit ze alleen maar verder in de problemen en voelen ze zich niet verbonden met de mensen om zich heen (die weten immers niet wat er bij hun speelt omdat ze hun emoties wegdrukken).
Nu kom ik weer terug op het begin, je hebt invloed op de acties die je doet als je emoties ervaart. Ook al voel je angst of ben je bang voor om je alleen en eenzaam te voelen, je kan er nog steeds voor kiezen om te doen wat jij belangrijk vindt.
Wat als je het idee hebt dat je te weinig emoties ervaart?
Wanneer je het idee hebt dat je weinig emoties ervaart, kan het zijn dat je verschillende manieren hebt ontwikkelt waardoor je je emoties niet hoeft te ervaren. Je vermijdt je emoties of je drukt ze weg. Emoties doorvoelen is namelijk niet altijd leuk, dus dat je dit systeem hebt ontwikkeld om ze minder te ervaren, is niet gek.
Jezelf toestaan emoties te voelen is wel belangrijk voor een waardevol leven. Het kan zijn dat je jezelf zo druk hebt gemaakt met werk, gezin, sporten en afspraken inplannen om maar niet bezig te hoeven zijn met je eigen emoties.
Het advies wat ik wil geven als je meer emoties wilt ervaren: probeer twee keer in de week tijd te nemen (ongeveer 20-30 minuten) om je emoties te observeren en te ervaren. Stel jezelf dat de vraag ‘wat doet dit met mij en wat proberen deze emoties mij te vertellen?’
–Tip: lees ook het artikel: Is huilen gezond?
Nogmaals, je hebt altijd een keuze hoe je reageert op je emoties. Kies voor datgene waar jij op de lange termijn het meest gelukkigst van wordt. Luister naar wat de emotie jou te vertellen heeft en neem actie om deze behoefte te vervullen.
Peggy Verhoef
Laat een reactie achter