In Nederland worden veel kant-en-klare kruidenzakjes gebruikt voor de avondmaaltijd; we zijn wel een land van koken met pakjes en zakjes. De schappen staan vol met oranje, groen/rode en gele pakjes van diverse merken.
Van groentesoep tot kip tandoori en van kaassaus tot beef chimichurri het assortiment is eindeloos. Maar zijn die pakjes en zakjes nou wel zo gezond? Wat zit er eigenlijk in?
Koken uit een pakje
Vaak staat op de pakken van de kruiden dat het vrij is van toegevoegde smaakversterkers en kunstmatige kleurstoffen. Dan denk je goed bezig te zijn, toch? Maar als je de ingrediëntenlijst leest, zie je dat er vaak wel gistextract in zit.
Ook zit er gehydrolyseerde plantaardige eiwitten in het pakje. Gehydrolyseerde plantaardige vetten kan een schuilnaam zijn voor MSG (E621) oftewel mononatriumglutamaat. De mix bevat ook ‘aroma’s’. Een vage term, dat natuurlijk van alles kan betekenen, zelfs ook E621.
E621 – MSG
E621 is een smaakversterker met een umami smaak, een soort bouillonsmaak die ook zit in chips en chinees eten. Het is een lekkere smaak die er vaak voor zorgt dat je die zak zoutjes helemaal leeg eet!
Oorspronkelijk wordt dit gewonnen uit Japans zeewier, maar de chemische variant is natuurlijk veel goedkoper en je mag er wel vanuit gaan dat bekende merken niet werken met gefermenteerde zeewier.
Het gebruik van MSG wordt gelinkt aan talloze gezondheidsklachten zoals migraine, overgewicht, hartkloppingen, hoge bloeddruk, eczeem, buikpijn, slapeloosheid en hyperactiviteit.
Gistextract
Gist is een nature bron van mononatriumglutamaat, dus gistextract (geconcentreerde gist) bevat heel veel glutamaat en dat wordt weer gebruikt in veel producten. Waar zit het bijna niet in zou je denken… Het wordt gezien als voedingsmiddel en daarom heeft het geen e-nummer, maar het lijkt hetzelfde effect op het lichaam te hebben als E621.
Discussie gezond of niet?
Ik moet er wel bij vermelden dat over gistextract, MSG, ve-tsin en E621 talloze discussies worden gevoerd. Er zijn wetenschappers die zeggen dat het product grondig onderzocht is en dat het niet voor klachten kan zorgen, maar aan de andere kant zijn er mensen die wel degelijk klachten hebben als ze producten gebruiken waar e621 in zit.
Let er maar eens op of je na een flinke maaltijd bij de Chinees ook last krijgt van hoofdpijn, hartkloppingen of een opgeblazen gevoel. Dit komt vaak doordat er in de Chinese keuken over het algemeen royaal gebruik gemaakt wordt van MSG. Lees ook het artikel van de European Journal of Clinical Nutrition over MSG.
Feit blijft dat het in veel gevallen een chemisch goedje is dat niets met natuurvoeding te maken heeft. Waarom smaak toevoegen aan eten dat door kruiden, specerijen en eigen smaak al zo lekker kan zijn? Het heeft helaas allemaal te maken met geld en omzet maken.
Suiker
En tot slot zit er in zo’n pakje suiker… Het kan lekker zijn maar suiker doet meer kwaad dan goed in je lichaam. De verpakkingen benoemen de suikers daadwerkelijk maar er zit ook nog eens maltodextrine in, nog een suiker. Door al deze toevoegingen vind ik pakjes geen natuurproduct meer.
Biologische kruidenmixen van Beltane
In de Ekoplaza, G&W-winkels en ook online zijn vaak biologische kruidenmixen te koop van Beltane, in verschillende smaken zoals Thai curry, Lasagne en Provinciaalse groenteschotel. Is dit dan wel goed?
Ik heb ze ook een tijd gebruikt totdat ik de ingrediëntenlijst eens goed bekeek: er zit dan weliswaar geen gistextract in, wat natuurlijk al een stuk beter is dan de reguliere merken, maar ook Beltane is niet geheel troep-vrij: in veel zakjes zit namelijk rietsuiker en soms ook nog maltodextrine.
Jammer, want denk je wederom goed bezig te zijn, zit er toch weer suiker in. Weliswaar is het niet veel, op 100 gram zit er ongeveer 14 gram koolhydraten in en de zakjes (er zitten 2 zakjes in 1 pakje) wegen samen ongeveer 30 gram, maar toch, wel weer suiker!
Wat dan wel?
Zelf kruiden! Er staan schappen vol met –biologische- kruiden zoals
- koriander
- nootmuskaat
- komijn
- gember
- en ga zo maar door.
En als je het moeilijk vindt om zelf een goede mix te maken voor je Bami of Chili con carne dan zijn er ook hele fijne kant-en-klare kruidenmixen van Jacob Hooy en Piramide. Gewoon puur kruiden en specerijen, niets meer en niets minder.
Er zijn zelfs kruidenboterkruiden waarmee je zelf de lekkerste kruidenboterdip kan maken! (En wil of kan je geen zuivel gebruiken dat is dit ook te maken met kokosolie).
Zelf gebruik ik naast verse kruiden zoals basilicum, munt en tijm ook altijd de kruiden van Seven Oaks en dan vooral de ‘Incredible Italian Herbs’, wat een fijne kruidenmix is dat! Te koop bij onder andere Ekoplaza.
Kortom: het is helemaal niet moeilijk om zonder de pakjes en zakjes te koken, er zijn voldoende alternatieven die gezonder zijn!
Fotocredits: bert knottenbeld
Misschien vind je dit ook interessant:
Femke Elverdink
Laatste berichten van Femke Elverdink (toon alles)
- Nieuw Aziatisch kookboek: ‘Samarkand’ - 18 november 2016
- Gezond kookboek voor kinderen! Forest Feast Kookboek voor Kids - 7 oktober 2016
- Salade, het ultieme zomergerecht! Boekenreview - 20 juli 2016
Stefan zegt
De pakjes en zakjes zijn niet typisch Nederlands….zelfs in een Italiaanse supermarkt vind je heel veel kant en klaar mixen en potjes zoals bij ons. Het is meer iets van een of twee generaties. Mn oma maakte alles nog zelf. Mijn moeder gebruikte alle mixen van knorr en honig die er maar te krijgen waren. Toch ben ik er een gezond en gelukkig mens door geworden. Zelf kook ik vaker puur natuur, alles vers…maar heel af en toe heb ik zin in de macaroni of kipkerrie van mijn jeugd en dan haal ik zo n zakje mix van knorr of honig. Wat mij opvalt is dat hier al een tijdje veel minder zout en smaakstoffen in zitten. Stiekem vind ik dat zelfs een.beetje jammer maar het is wel goed dat we gewoon wennen aan minder zout en smaakversterkers.
Vanessa zegt
Goed om te horen dat je vooral vers kookt (en eigenlijk ook dat het niet zo lekker meer smaakt, want dan kiezen we toch weer voor vers 😉 )