Je eenzaam voelen, ondanks een relatie. Wat te doen? Deel je emoties!

‘Het voelt leeg vanbinnen.’ De man tegenover me zegt dat hij niks voelt, maar zijn stem klinkt geknepen en in zijn ogen staan tranen. Ik voel zijn wanhoop vlak onder de oppervlakte. Hij is een van de vele mensen die zich eenzaam voelt binnen het huwelijk. In een leven van aanpassen en doorzetten, is het hem niet gelukt voldoende aandacht, zorg en liefde voor zichzelf te realiseren. De focus ligt op de wil van de ander uit een diepe oerangst verlaten en eenzaam achter te blijven.

Kerst staat voor de deur en de boom is binnen. ‘Ik heb gezongen bij het optuigen’, zegt hij dapper. Zijn partner is een tobber die verstrikt is in een symbiotische relatie met twee grenzeloze ouders. Elke zondag zitten ze bij hen op de bank. Hij heeft wel eens gesputterd, maar dat hielp niks. In het begin hadden ze plezier, maar doordat hij niks eist en zij totaal overbelast niks geeft, is de temperatuur onder nul gedaald. De kinderen zijn het huis uit en komen niet vaak. Ze verpieteren beiden.

‘Het is net of ik twee levens heb. Op het werk heb ik plezier en ervaar ik veel warmte, maar als ik naar huis rijd, zakt de moed me in de schoenen’, vertelt hij. Het gebeurt vaker dat mensen zichzelf in de buitenwereld goed weten te handhaven terwijl ze thuis niet voor zichzelf op durven komen. Hij is verslagen over zijn vrouw en probeert niet eens meer contact te zoeken of voorwaarden te stellen. Maar doordat hij zo weinig ruimte inneemt, is zij uitgegroeid tot de badguy. Heel verdrietig.

‘Ik trek me terug in stilte’, concludeert hij verwonderd. ‘Net als vroeger.’ Hij herkent het gevoel van eenzaamheid. Zijn twee egocentrische ouders hadden geen plek voor hem. Hij zat uren op zijn kamer en zweeg in hun gezelschap. Verschillende malen werd hij voor enige tijd ergens gestald en deed daar hetzelfde. Hij weet niet beter dan dat hij alleen is begonnen en alleen zal eindigen. Hij heeft nooit geleerd dat hij de liefde waard is en dus neemt hij privé genoegen met een vierkante centimeter.

Een eenzaam gevoel, waar komt dat vandaan?

Eenzaamheid komt vaak uit een ver verleden waarin er weinig oog was voor je behoeften als afhankelijk kind. Doordat je emotionele binnenwereld nooit is verkend en erkend door liefdevolle ouders krijg je er zelf ook geen verbinding mee. Je volgt je weg en doet wat nodig is om jezelf te handhaven. En al word je directeur van de Efteling en maak je 1000 vrienden, dat kleine verloren kind zit nog altijd in je. Zo kunnen mensen zich dodelijk eenzaam voelen terwijl ze een drukke sociale agenda hebben.

Dit soort mensen zijn soms goed in het leven in twee werelden. Op werk en in de sociale context hoeft het niet over je te gaan en kan je je richten op de ander. Dat zijn ze gewend. Ze vertellen daar niet hoe het écht met ze gaat. Dat kan prima. Maar als er thuis geen liefde en aandacht bij zit om op te laden, gaat dat verkeerd. Als je emotioneel onzichtbaar bent en blijft dan wint de eenzaamheid. Juist mensen die vroeger tekort zijn gekomen, verlengen deze malaise door hun patroon.

Wat te doen? Ik ga de partner uitnodigen en kijken of ik iets van emotionele uitwisseling kan opstarten. Ook zal ik hem aanmoedigen oude vriendschappen nieuw leven in te blazen. De man heeft duidelijk aandacht nodig. Net als wij allen. Alleen al delen dat je het soms best zwaar hebt, kan helpen. Als hij durft op te biechten dat hij ergens bang is alleen achter te blijven, zal dat opluchten. Het is een leukerd en hij zal veel warme reacties krijgen waardoor de eenzaamheid en angst zullen krimpen.

Eenzaamheid kan altijd toeslaan

Dit verhaal ging over twee beschadigde mensen, dus zij hebben nog een lange weg te gaan. Maar iedereen kan zo nu en dan een verloren en eenzaam gevoel hebben. Er is maar een remedie: laat iemand weten hoe het écht met je gaat. Kan dit niet thuis, zoek dan een ander oor. Vertel het eerlijk aan een vriend of een aardige collega. Stop met vermijden, banale praatjes als ‘goed hoor’ en langs elkaar heen leven. Kijk elkaar soms gewoon even diep in de ogen. Schenk aandacht deze kerst!

(red) Gastblog van psychotherapeut Catheleyne van der Laan. Zij is ook de auteur van het boek Ongemerkt verder.

–

Leestip: Waarom het belangrijk is om je kinderen los te laten