Hormonen zijn stofjes die door je lichaam op verschillende plaatsen worden aangemaakt.
Dit gebeurt door je endocriene klieren: de hypofyse, pijnappelklier, schildklier, alvleesklier, bijnieren en eierstokken. Hormonen kun je zien als ‘boodschappers’ van je lichaam. Ze komen via je bloed op hun bestemming. Door receptoren worden de boodschappen opgevangen om een bepaalde activiteit te stimuleren. Bijvoorbeeld je lichaam op temperatuur te houden, je bloeddruk te reguleren, de stofwisseling te activeren of je vruchtbaarheid te verhogen.
Hormonen zijn dus een belangrijk besturingssysteem van je lichaam. Ze zijn er in vele soorten met ieder hun eigen doel en kenmerk. Ze werken altijd samen en in reactie op elkaar. Zonder hormonen is het niet mogelijk om zwanger te worden. De hormonen die van invloed zijn op de vruchtbaarheid heten geslachtshormonen:
- Oestrogeen: bereid de vruchtbaarheid voor.
- Progesteron: houd de vruchtbaarheid in stand.
- FSH (Follikel Stimulerend hormoon) zorgt ervoor dat een eicel gaat rijpen.
- LH (Luteïniserend hormoon) stimuleert de eisprong.
Marjolein:
Als vrouwen niet makkelijk zwanger kunnen worden en in een fertiliteitstraject komen, dan worden er vaak hormonen toegediend. Dit lijkt een logische oplossing, er is te weinig, dus wordt dit extern aangevuld. Waarom er te weinig is, wordt lang niet altijd onderzocht, omdat de kennis er niet altijd is, de antwoorden lastig te vinden zijn of de tijd hiervoor niet genomen wordt. Het slagingspercentage ligt laag, minder dan 10% raakt zwanger door het extern toedienen van hormonen.
Vruchtbare balans
Een goede hormoonbalans is van invloed op alle aspecten van je leven. Je voelt je energieker, je blijft beter op gewicht, emotioneel in balans en het verbetert de fertiliteit. Zodra er sprake is van onbalans gaat alle aandacht van de hormonen uit om deze onbalans te herstellen. De kraan met voortplantingshormonen wordt als het ware wat minder open gezet. Totdat er weer signalen zijn dat er voldoende balans is. De grootste veroorzakers van hormonale disbalans zijn:
- Stress
- Voeding
- Gebrek aan lichaamsbeweging
Natuurlijke schommelingen in de hormoonbalans.
De productie van hormonen staat onder invloed van verschillende cyclische bewegingen. Per dag door je waak- en slaapritme, per jaar door de verschillende seizoenen en tijdens je leven is het onder invloed van de ontwikkeling van kind -> puber -> je vruchtbare periode -> de overgang.
Een grote invloed op je hormoonhuishouding is de maandelijkse cyclus, je menstruatie en tevens je vruchtbaarheidscyclus. Het wordt helemaal aangestuurd door hormonen en bestaat uit verschillende fases:
1. Folliculaire fase: om de eicel te laten rijpen
In deze fase wordt een van de eicellen gestimuleerd om te groeien door de aanmaak van het FSH hormoon (het Follikel Stimulerend hormoon). Ook wordt in deze fase oestrogeen gemaakt om de baarmoeder conceptie vriendelijk te maken.
2. Luteale fase: om de eisprong te laten plaatsvinden
Het LH (Luteïniserend) hormoon helpt om een eisprong te laten plaatsvinden. De aanmaak van oestrogeen is tijdens deze periode heel hoog. Ook wordt er progesteron geproduceerd, dit ontspant de baarmoeder en bevordert het innestelen.
3. Menstruele fase: om alles weer op te ruimen
Als er geen conceptie plaats heeft gevonden wordt het baarmoederslijmvlies en de onbevruchte eicel weer opgeruimd door het menstruatiebloed. De aanmaak van vruchtbaarheidshormonen is in deze fase het laagst.
Hormonen zijn niet alleen van invloed op je fysieke lichaam maar voor vrouwen hebben ze ook een grote impact op hun emotionele welzijn. PMS staat voor Pre Menstrueel Syndroom, klachten die je kunt hebben rondom de menstruatie. Het is een verzamelnaam voor symptomen als labiliteit, depressie, prikkelbaarheid, woede uitbarstingen en huilbuien. Heel vervelend als je hier last van hebt, voor jezelf maar ook voor je omgeving. Deze symptomen komen ook voor bij vrouwen die hormonen toegediend krijgen als ze fertiliteitsbehandelingen ondergaan.
Oefening:
Deze oefening helpt om afvalstoffen te verwijderen waardoor je lichaam harmoniseert en er een betere hormoon afstemming mogelijk is.
- Je zit op je knieën (je boven benen zijn in recht lijn met je rug)
- Strek je rechterbeen opzij
- Brengt je linkerarm omhoog en buig je lichaam zijwaarts over je rechter (gestrekte been)
- Leun licht achterover en stretch
- Wissel van kant
Stress hormonen
Als je lichaam stresshormonen produceert gaat dit ten koste van de aanmaak van oestrogeen en progesteron, de twee belangrijkste hormonen om zwanger te kunnen worden en te blijven. Dit verklaart de natuurlijke reactie van een lichaam die in een stress-stand staat: het is minder ontvankelijk om zwanger te raken. De twee bekendste stresshormonen zijn Cortisol en Adrenaline. Cortisol wordt aangemaakt als er sprake is van kou, zware inspanning en (langdurig) volhouden.
Het geeft je lichaam een extra prikkel om deze belastende omstandigheden goed te doorstaan. Adrenaline wordt aangemaakt als er sprake is van een vecht- of vluchtsituatie en bij een schrikreactie. Het ‘vechten en vluchten’ in de tijd toen we nog in berevellen rond liepen en in grotten woonden is al lang voorbij.
De wereld ziet er anders uit en er zijn nieuwe ‘gevaren’ bij gekomen die stress veroorzaken: tijdsdruk, haast, (dwingende) behoefte aan controle over je leven, veel indrukken & informatie om te verwerken, een hoog leef tempo, bang om doelstellingen niet te halen of niet aan verwachtingen te voldoen, multitasking, geen nee durven zeggen, gebrek aan rust & ontspanning. Het zijn nieuwe stressoren die onderschat worden. Het gevaar is namelijk dat het niet om af en toe een piek gaat – waarvan je weer kan herstellen – maar de chronische mate ervan en het gebrek aan herstel.
Emotionele stress
Ook emoties beïnvloeden de hormoonproductie. Frustratie, depressie, teleurstelling, angst, woede, schaamte en verdriet, ze horen bij het leven. Maak je ze echter veel en vaak mee, dan vraagt het extra productie van je hormonen om balans te houden. Het onderdrukken van gevoelens heeft geen zin. Ze blijven aanwezig en blijven hun signalen afgeven waar je hormonen op reageren. Verschillende manieren hoe je met emoties kunt omgaan:
doen alsof er niets gebeurd is | de tijd nemen |
ontkennen | erkenning |
onderdrukken | uiten |
negeren | serieus nemen |
blokkeren | ruimte geven |
verdringing | verwerken |
alles alleen willen oplossen | hulp vragen en steun zoeken |
De tweede kolom zal eerder tot een hormonale balans leiden dan de eerste kolom.
Tips om met een stressvol leven om te gaan:
Maak keuzes gebaseerd op wat jij wilt en niet wat (je denkt dat) een ander van je verwacht.
- Leer vaker nee te zeggen
- Ontlaad je stress in bijvoorbeeld sport of natuur
- Werk met haalbare en realistische doelstellingen
- Gebruik de 70% regel toe: doe alles op 70% van je vermogen. Dit ontstressed en is vaak effectiever dan een ‘overdrive’
- Doe regelmatig iets waar je rustig van wordt
Stress reduceren kan je doen met de eeuwenoude en beproefde methodes van yoga, mindfullness en meditatie.
Deze kennis en oefeningen zijn opgesteld door Marjolein Smit van www.eigenwijzeopleidingen.nl. Marjolein heeft ook een aantal boeken uitgegeven.
Wil je graag zwanger worden? Bekijk het e-boek Vlug bevrucht van Boris Bergman. Het is een e-boek waarin je snel en natuurlijk zwanger kunt raken, zonder verlies van de kwaliteit van jouw leven.
Marjolein Smit
Laatste berichten van Marjolein Smit (toon alles)
- Dankjewel voor je ongevraagd advies over mijn zwangerschap - 3 oktober 2015
- Vitaliteit door een gezonde huid - 23 april 2015
- Voorlezen combineren met kinderyoga - 9 april 2015
Laat een reactie achter