Als we ouder worden, dan wordt de werking van onze zintuigen ook minder. Dat kan ongemak en zelfs echte beperkingen opleveren. Hoe kun je beter voor je zintuigen zorgen? Hieronder noem ik de vijf zintuigen met tips om de achteruitgang te beperken.
1 Tast
Heb je het idee dat de tast niet achteruit gaat? Toch wel, heel langzaam gaat je gevoel voor aanraking achteruit. Je huidcellen en zenuwen worden van mindere kwaliteit en de signalen die de receptoren van je huid naar de hersenen zendt, worden minder van kwaliteit.
Als je tastzin niet ernstig afneemt (zodat je bijvoorbeeld geen warmte en kou meer voelt), zal de beperking voor jou meevallen. Toch is een minder gevoel bij aanrakingen wel een signaal dat er iets aan de hand is in je lichaam. Het kan bijvoorbeeld door diabetes komen, of door een neurologische aandoening. Ook kan het te maken hebben met algehele achteruitgang van je lichaam. Belangrijk om alert te zijn op signalen van je tast. Hoe kun je je tastzintuig jong(er) houden?
- Loop vaker op blote voeten thuis op bijvoorbeeld op het strand
- Draag handschoenen tijdens het schoonmaken
- Laat je huid niet uitdrogen, gebruik goede hydraterende hand- en bodycrème, liefst zonder parabenen
- Scrub je huid regelmatig
- Laat je masseren of heel zachtjes kietelen.
- Laat je partner met een wattenstaafje je huid ergens aanraken en geef aan waar je het voelt (of doe het op meerdere plaatsen tegelijk, dat is moeilijker)
- Eet gezond, met name suiker kan zorgen voor een verstoorde werking van huidzenuwen.
2 Ruiken
Soms zouden we wel eens onze reuk als zintuig uit willen zetten. Bijvoorbeeld als er net iemand naar het toilet is geweest…. Maar als je echt problemen hebt met je reuk, dan kan dat grote problemen opleveren. Je ruikt bijvoorbeeld ook geen gas- of brandlucht meer. Of dat je zelf misschien wat zweterig ruikt (dat is vooral vervelend).
Geuren spelen sowieso een grote rol in ons leven. We vinden het fijn als iemand lekker ruikt, we genieten van de boslucht of de geur van een gebakken appeltaart. Maar nog belangrijker, ook je smaak is verbonden met jouw reuk. Als je minder goed ruikt, zal eten steeds meer naar niets smaken, of onderscheid je alleen nog of iets bitter, zoet, zout of zuur smaakt, maar ben je niet in staat om echt iets te proeven.
Je reukzin neemt iets af als we ouder worden. Zeker als je boven de 60 bent, is de kans dat je (iets) minder ruikt vrij groot. Als het ruiken echt sterk achteruit gaat, waardoor je nauwelijks meer geuren ruikt, of alleen specifieke geuren, dan kan het een teken zijn dat er iets aan de hand is met je gezondheid. Bijvoorbeeld door een chronische verkoudheid, of door een neurologische aandoening. Bij dat laatste is het vaak eigenlijk een probleem in je hersenen, maar het kan ook zijn dat de neushaartjes en -zenuwen beschadigd zijn. Wat niet veel mensen weten, is dat geneesmiddelen er ook voor kunnen zorgen dat je reukzin afneemt. Bijvoorbeeld bij antidepressiva, antihistamines en antibiotica.
Wat kun je doen om je reuk scherp te houden?
- Spelletjes met geblinddoekt proeven, ook leuk met kinderen
- Niet steeds in je neus peuteren
- Regelmatig stomen (niet té heet!)
- Niet roken
- Zorgen voor voldoende vitamine-opname
- Nooit lang een neusspray gebruiken
- Je weerstand verhogen als je vaak verkouden bent
- Zorg voor voldoende inname van zink
3 Proeven
Dit sluit deels aan op wat hierboven staat. Want een verstoorde reuk, heeft ook invloed op je smaak. Dat heb je misschien wel eens gemerkt als je flink verkouden bent.
De tong bevat veel smaakpapillen. Die moet je goed onderhouden! De gezondheid van je smaakpapillen is duidelijk aangetast als je opgezette smaakpapillen hebt. Je hebt dan een dikkere, rode tong. Ook een B12-tekort kan je smaakpapillen aantasten. Vaak heb je dan een dikkere, rafelige tong.
Wat kun je doen om je smaakpapillen gezond te houden?
- Niet té heet of té koud voedsel eten
- Zorgen voor een gezond gebit
- Oppassen met het drinken van alchohol
- Niet teveel suiker eten (of snoep lang in de mond)
- Niet roken
- Oppassen met té gekruid eten
- Eventueel probiotica nemen
4 Gehoor
Juist je gehoor is heel gevoelig voor ouderdom. Naarmate je ouder wordt, is de kans groot dat je minder hoort. Dat kan enorm beperkend zijn. Je kunt bijvoorbeeld niet meer goed gesprekken volgen, je hoort belangrijke geluiden op straat niet meer, je kunt minder genieten van televisie, radio of muziek. Mensen met een gehoorbeperking kunnen in een isolement komen en trekken zich terug. Als je een ernstig gehoorverlies hebt, kun je dat goed oplossen met een hoortoestel. Er zijn hele moderne hoortoestellen tegenwoordig met veel mogelijkheden. Maar ondanks die techniek, is het niet prettig om steeds met een hoortoestel te moeten lopen.
Hoe kun je goed voor je gehoor zorgen?
- Vermijd harde geluiden, of gebruik oordoppen bij concerten of sportwedstrijden waar veel lawaai is
- Zorg voor voldoende inname van vitamine B3
- Vermijd teveel druk op je oor, bijvoorbeeld tijdens het sporten (zoals opdrukken)
- Gebruik oordoppen tijdens het zwemmen, of zwem niet teveel onder water
- Gebruik een koptelefoon in plaats van oortjes
- Train je oren, ga heel intensief luisteren naar muziek (op normale sterkte). Welke instrumenten herken je allemaal?
5 Zien
Veel mensen zijn bang om het zicht te verliezen. Visiestoornissen komen echter best vaak voor naarmate je ouder wordt. Van bijziendheid of verziendheid, tot bijvoorbeeld staar. Ook zijn er een aantal oogaandoeningen die kunnen ontstaan als je ouder wordt, zoals macula degeneratie (netvliesveroudering).
Zolang het met een bril of lenzen op te lossen is, lijkt het probleem van achteruitgang van je zicht nog wel draaglijk te zijn. Maar het is niet ideaal, want het kost veel geld als je het niet meer afkan met een goedkope leesbril en je zicht kan steeds minder worden.
We hoeven niet uit te leggen hoe beperkend het kan zijn als je zicht minder is. Zeker bij bepaalde oogaandoeningen die je niet op kan lossen met een bril, kan het flink invaliderend zijn. Je voelt je afhankelijk van andere mensen, omdat je steeds meer hulp nodig hebt.
Wat kun je doen aan ooggezondheid?
- Voldoende inname van luteïne (zit o.a. in abrikozen)
- Zorg voor voldoende slaap
- Niet te lang naar een beeldscherm staren
- Regelmatig ontspannen, door bijvoorbeeld even te wandelen
- Draag een goede zonnebril die beschermt tegen UV-straling
- Niet roken
- Goede hygiene bij lenzen en make-up aanbrengen/verwijderen
Kun je je zintuigen echt gezonder maken?
Ja deels wel, door bovenstaande tips toe te passen en gezond te leven. En nee, soms kan er toch een proces gaande zijn waar je geen invloed op hebt. Maar dan kun je wel zorgen dat je daarnaast je zintuigen en gezondheid bewaakt. Trainen van zintuigen is ook een goede manier. We komen hier binnenkort op terug.
Misschien vind je dit ook interessant:
Jenny
Laatste berichten van Jenny (toon alles)
- Tips uit het boek 101 Essays die je denkwijze zullen veranderen - 31 maart 2023
- Hoe merk je dat je te weinig zuurstof binnen krijgt? - 26 maart 2023
- Lovehandles bij mannen: meer testosteron tegen overgewicht! - 24 maart 2023
Laat een reactie achter