Natuurlijk letten we allemaal over het algemeen goed op ons eten. Een keer iets lekkers tussendoor is dan ook geen zonde. Een lekker koekje, stukje chocola of bakje chips in het weekend, dat mag soms best. Maar wat doe je als je niet kunt stoppen na een koekje, maar het gevoel krijgt dat het hele pak op moet? En wat als je daarna nog meer wil?
Dan is er sprake van een eetbui. Een eetbui houdt in dat iemand in een korte tijd een grote hoeveelheid voedsel eet. De controle is kwijt en er is geen stoppen meer aan. Je eet dan vaak zoveel dat je je letterlijk ziek voelt. Met als gevolg dat je het gevoel hebt enorm te falen waardoor je je zelfvertrouwen kunt verliezen.
In deze blog krijg je 5 tips die helpen tegen eetbuien. Lees het hele artikel, of klik op de link voor uitleg:
- Stop met diëten
- Zorg voor minder stress
- Ga na welke gedachten je hebt
- Haal geen slecht eten meer in huis
- Afleiding en beloning
Wat zijn oorzaken van eetbuien?
Waarom sommige mensen zoveel last van eetbuien hebben en anderen nooit een eetbui hebben, is niet geheel duidelijk. Het lijkt erop dat het een combinatie is van fysieke en mentale factoren. Zo wordt er gedacht dat het te maken kan hebben met een bepaalde lichamelijke disbalans, bijvoorbeeld in je bloedsuikerspiegel.
Maar wat ik het meeste hoor bij mensen die last hebben van eetbuien, is dat ze er negatieve gevoelens mee proberen weg te eten. Een gevoel van verveling, stress, somberheid, angst, eenzaamheid of emotionele leegte bijvoorbeeld. Maar als je bij wijze van troost iets lekkers te eten neemt, is de kans groot dat je hierna alleen nog maar meer negatieve gevoelens ervaart waaronder vaak een schuldig gevoel. Hierom neem je nog maar wat lekkers, waardoor een vicieuze cirkel snel ontstaat.
Onweerstaanbare eetdrang ‘cravings’ zijn uitdaging voor mensen met overgewicht
Het omgaan met cravings, oftewel de onweerstaanbare drang naar ongezond voedsel, is een van de belangrijkste uitdagingen voor mensen die hun overgewicht willen aanpakken. Dat blijkt uit een analyse van gegevens van 17.500 Nederlanders die de afgelopen anderhalf jaar gebruikmaakten van de Weeg & Weet checklist van Vetlastig.nl.
Experts leggen uit dat cravings een teken zijn dat de hersenen een signaal blijven afgeven om te eten, als beloning voor stress, spanning en andere negatieve emoties. Van de deelnemers had 63% minimaal eens per week een craving. Uit de analyse blijkt ook dat vrouwen en mannen andere type eters zijn. Vrouwen doen vaker aan emotie-eten (39%), terwijl mannen eerder onder het type ‘snelle eter’ vallen (41%). Zij gaan vaak voor een snelle hap, die dan meestal ongezond is. Uit de cijfers blijkt ook dat 51% van de mensen al van jongs af aan worstelt met het gewicht en dat 34% zich weleens eenzaam voelt, als gevolg van hun overgewicht.
5 Tips tegen eetbuien
Wat uiteindelijk ook de oorzaak is van je eetbuien: er af komen is lastig. Het kost behoorlijk wat zelfdiscipline en planning, maar het is zeker niet onmogelijk. Hieronder volgen enkele tips die je misschien op weg kunnen helpen naar een eetbui-vrij leven.
Tip 1: Stop met diëten
Diëten bevorderen alleen maar de eetbuien tussendoor. Je blijft trek houden, vaak in etenswaren die je niet mag. Je zult een groeiende behoefte voelen om even aan de regels van je dieet te ontsnappen. En als je toch een moment van zwakte hebt, wil je deze ook optimaal benutten. Het gevolg is dat je in een korte tijd heel veel gaat eten waarna je spijt hebt.
Daarna wil je misschien nog strenger gaan diëten, etcetera. Natuurlijk is het heel erg moeilijk om te stoppen met volgen van diëten als je niet tevreden bent over je lichaam. Je zult echter merken dat als je simpelweg een paar gezondere alternatieve keuzes maakt ten opzichte van je normale eetgewoontes het een stuk gemakkelijker wordt om een eetbui te voorkomen. Hiernaast zal je echt niet aankomen door deze veranderingen en waarschijnlijk zelfs wat afvallen.
Tip 2: Zorg voor minder stress
Zoals ik aan het begin al benoemde, is stress een van de negatieve gevoelens die een eetbui kunnen triggeren. Als je gebukt gaat onder stress maakt je lichaam bepaalde hormonen aan, zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen zorgen ervoor dat je in een gevaarlijke situatie snel kunt reageren. Ga je vechten of vluchten?
Als je langdurig blootgesteld wordt aan deze stresshormonen heeft dit een verhoogde eetlust als gevolg. Stress is namelijk heel hard werken voor je lichaam en hierom zal je lichaam vaker een hongergevoel afgeven dan normaal. Bovendien zal dit niet altijd de waarheid zijn: ook als je net een maaltijd op hebt, kan een gestrest lichaam een hongergevoel afgeven. Bij aanhoudende stress is ook nog eens de behoefte aan vetten en koolhydraten vergroot, waardoor je sneller naar ongezond voedsel zult grijpen.
Het is dus zaak om je stressniveau naar beneden te brengen. Neem hiervoor eens alle onderdelen in je leven onder de loep. Vind je je baan niet meer uitdagend? Loopt je relatie niet lekker? Heb je veel zorgen? Pieker je veel? Probeer de oorzaak van je stress te benoemen en hieraan te werken, hoe moeilijk dit ook zal zijn. Hierbij kan actief op zoek gaan naar ontspanning heel goed helpen. Zet eerst eens op een rijtje wat je zoal voor activiteiten hebt op een dag en hoeveel hieraan ontspanning biedt. Plan hierna iedere dag een moment van ontspanning in. Dit kan van alles zijn, zolang het maar bij jou past en je er voldoening van krijgt.
Tip 3: Ga na welke gedachten jij hebt
Gedachten zijn van grote invloed op ons gevoel en gedrag. Vaak gaan er allerlei niet helpende gedachten aan een eetbui vooraf waardoor je sneller aan de naderende eetbui zult toegeven. Dit kunnen gedachtes zijn als:
- “Ik kom hier toch nooit vanaf, dus dan kan ik er net zo goed aan toegeven”
- “Ik ben toch al dik en ongezond dus die zak chips kan er ook nog wel bij”
- “Wat een rotdag was dit, ik heb nu ook wel eten verdiend”
Ook na een eetbui zullen er allerlei gedachten door je heen gaan. Als ook dit niet helpende gedachten zijn, zal je een nog veel vervelender gevoel krijgen dan je al had. Gedachten die hier vaak voorkomen zijn:
- “Ik ben een mislukking”
- “Wat waardeloos dat het me weer niet gelukt is. Ik kan ook niks.”
- “Waarom heb ik het nu weer gedaan? Ik kom hier nooit vanaf”
Schrijf voor jezelf eens op welke gedachtes jij hebt voor en na een eetbui. Bekijk deze gedachtes vervolgens eens kritisch: kloppen ze wel echt? Op deze manier ga je je gedachten herkennen en kun je leren om de niet helpende gedachten de veranderen in helpende gedachtes. Herhaal deze helpende gedachten vervolgens vaak, tot vervelens toe. Zo gaan de gedachten echt bij jou passen en wordt het steeds makkelijker ze in te zetten op de meest moeilijke momenten.
Tip 4: Haal geen slecht eten meer in huis
Het klinkt zo simpel: als je geen slecht eten in huis hebt, kun je ook geen eetbuien hebben. Dit is bijna niet te doen, want natuurlijk mag je nog steeds een lekker tussendoortje. Probeer echter tussendoortjes in huis te halen die per stuk zijn verpakt.
Op deze manier kun je wat lekkers eten, maar niet meteen een heel pak. Haal hiernaast ook extra gezond eten in huis, zoals meergranen producten, fruit, groente, noten en yoghurt. Je zult zien dat je door dit eten in huis regelmatiger gaat eten en de eetbuien tussendoor gaan afnemen. Je lichaam heeft “schone brandstoffen” nodig om goed te functioneren. Minimaal 80% van je eten op een dag moet gezonde voedingsstoffen bevatten.
Tip 5: Afleiding en beloning
Ten slotte is het zoeken van afleiding en jezelf belonen een goede manier om eetbuien te voorkomen. Voel je een eetbui opkomen? Bel dan bijvoorbeeld een vriendin of ga naar buiten om een stukje te wandelen. Iets actiefs doen, is een erg goede manier om een eetbui tegen te gaan maar is misschien niet altijd mogelijk.
Ook schoonmaken of een ander huishoudelijk klusje is een goede afleiding. Soms kan het drinken van een glas water en even je mail checken al voldoende zijn om de eetbui af te wenden. Hoe onweerstaanbaar de drang om te eten ook lijkt, zodra je jezelf even hebt afgeleid en je gaat concentreren op andere dingen dan eten, zal je merken dat (in heel veel gevallen) de ‘eetbui-trigger’ verdwenen is. Een kort moment van zelfcontrole in combinatie met afleiding zoeken is dan een goede combinatie om eetbuien te voorkomen.
Hiernaast is jezelf belonen ook belangrijk. Heb je op dat zwakke moment maar een bakje chips gegeten en niet de hele zak leeg gegeten? Beloon jezelf dan met wat leuks. Dit kan iets heel kleins zijn zoals het kijken van een aflevering van jouw favoriete serie of voor jezelf iets kopen wat je al heel lang wilt hebben.
Hulp vragen bij eetbuien
Er is een relatie tussen negatieve emoties en eetbuien. Dit betekent echter niet dat je er niets aan kunt doen. Er is maar een iemand die de cirkel kan doorbreken en dat ben je zelf. Anderen kunnen je echter wel helpen! Aarzel dan ook niet om hulp te vragen. Dit kan een vriendin zijn, een familielid of een buurvrouw. Mochten de eetbuien je echt boven het hoofd groeien of als je de controle over je negatieve gedachten dreigt kwijt te raken, kan het verstandig zijn om professionele hulp te zoeken.
(red) We bedanken onze voormalige gastblogger drs Delicia Takes (psycholoog) voor dit artikel. Dit artikel heeft in 2024 een update gekregen en is opnieuw gepubliceerd.
Misschien vind je dit ook interessant:
Jenny
Laatste berichten van Jenny (toon alles)
- Appelazijn of natuurazijn? Wat is beter voor je gezondheid én huishouden? - 14 november 2025
- De kracht van natuurazijn: gezond, duurzaam en onmisbaar in elk huishouden - 13 november 2025
- Wat alcohol écht doet met je slaap! - 3 november 2025
Laat een reactie achter