Hoe gezond is andijvie?

Door de andijviestamppot zijn steeds meer mensen andijvie gaan waarderen. Toen ik nog klein was aten we de andijvie met aardappelen en een gehaktbal. Ik vond het maar niks. Andijvie vond ik bitter en slijmerig. Maar later ben ik andijvie juist wel lekker gaan vinden. Ook om rauw te eten. Dat ik het nu lekkerder vind, komt misschien ook wel doordat andijvie tegenwoordig minder bitter wordt geteeld. Andijvie smaakt nu anders dan zo’n dertig, veertig jaar geleden. Eigenlijk is dat heel zonde, want juist die bitterstof in andijvie is heel gezond en komt in weinig andere groenten voor.

Weet je dat andijvie (Cichorium endivia) een typisch Nederlandse groente is? Het komt oorspronkelijk wel uit het Middellandse Zeegebied, maar eigenlijk wordt het vooral in Nederland gegeten. Zeker op de manieren zoals wij het bereiden. Zelfs in België schijnt er nauwelijks andijvie gegeten te worden. Als onze Vlaamse lezers het daar niet mee eens zijn, hoor ik het graag!

De andijvie in de winkel komt bijna altijd van Nederlandse bodem, behalve in januari/februari wil het nog wel eens uit het buitenland komen. Andijvie is verwant aan witlof.

In dit artikel gaan we in op de vraag hoe gezond andijvie is en of er ook nadelen aan deze groenten zijn.

Hoe gezond is andijvie?

Andijvie is heel gezond, omdat deze groente meer vitamines en mineralen bevat dan veel andere groentesoorten. Hieronder hebben we de gezondheidsvoordelen van andijvie op een rijtje gezet.

1. Ontstekingsremmend

De stof taraxasterol komt maar in weinig groenten voor en zorgt voor die bittere smaak. Van taraxasterol is door wetenschappelijk onderzoek bekend dat het ontstekingsremmend werkt. Zo schijnt het ook bijvoorbeeld effectief te zijn bij mensen met reuma. Ook heeft het bij muizen een remmende werking op tumorontwikkeling. Nu is de hoeveelheid bitterstoffen dus wel afgenomen bij commercieel geteelde andijvie en is het gezondheidsvoordeel van deze stof helaas afgenomen. Biologisch geteelde andijvie bevatten wel iets meer bitterstoffen. Andere bitterstoffen in andijvie zijn lactucopicrine en kaempferol.

Daarnaast werken de vele polyfenolen ook zeer effectief tegen ontstekingsklachten. Dat kunnen ook laaggradige ontstekingen zijn, die je eigenlijk niet merkt, maar je wel op den duur ernstig en chronisch ziek kunnen maken.

2. Vochtafdrijvend

Andijvie staat echt bekend om het vochtafdrijvende effect. Dit is een hele goede eigenschap, omdat dit betekent dat andijvie ontgiftend werkt en voedingsstoffen beter opgenomen kunnen worden. Dit komt onder andere door de relatief hoge hoeveelheid kalium in andijvie.

3. Goed je immuunsysteem

Andijvie bevat veel gezonde vezels die heel goed zijn voor je darmen. Dit soort vezels heb je nodig voor een gezonde darmflora en een gezonde darmflora zorgt voor een beter immuunsysteem.

4. Gezonde botten

De hoge hoeveelheid vitamine K is goed voor je botten en de opname van calcium in je botten. Daarnaast bevat andijvie magnesium en calcium, die dit nog eens versterken.

5. Goed voor het brein

Andijvie bevat veel foliumzuur (vitamine B11). Niet alleen goed voor zwangere vrouwen, maar ook voor je hersenen! Niet alleen is foliumzuur goed voor je geheugen, het zorgt ook voor een brein dat goed alert is en snel blijft.

6. Tegen bloedarmoede

De combinatie foliumzuur en ijzer in andijvie werkt heel goed tegen bloedarmoede. Als je last hebt van bloedarmoede of net op de grens zit, is het sowieso verstandig om veel groenten te eten, maar andijvie is dan zeker goed.

7. Gezonde ogen, stralende huid

Andijvie bevat naast de eerder genoemde goede voedingsstoffen ook veel vitamine A. Dit werkt o.a. goed tegen nachtblindheid. Bovendien stimuleert vitamine A celvernieuwing en dit zorgt voor een gezonde en stralende huid.

Waarschuwing voor mensen die bloedverdunners slikken

In andijvie zit heel veel vitamine K. In 100 gram andijvie zit al bijna 200% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine K. Dat is een natuurlijke bron en voor de meeste mensen prima en heel gezond.

Alleen mensen die bloedverdunners slikken, moeten oppassen om ineens veel andijvie te gaan eten. Voor hen is het belangrijk om niet te veel vitamine K te eten. In andijvie zit veel vitamine K, maar je mag het gelukkig nog wel eten als je anti-bloedstollingsmedicatie slikt. Echter, het is raadzaam om wel te variëren in verschillende soorten groenten en eventueel advies te vragen aan je arts of de trombosedienst. Mocht je ook nog multivitaminen slikken, dan is het belangrijk dat hierin geen of nauwelijks vitamine K aan is toegevoegd.

Andijvie en nitraat?

De ‘ouderen onder ons’ zullen nog wel ergens in hun achterhoofd hebben dat andijvie veel nitraat bevat en dat dit niet zo gezond is. Het advies was vroeger om slechts 2x per week een nitraatrijke voeding te eten en dit ook niet op te warmen. Inmiddels is dit advies achterhaald. De hoeveelheid nitraat blijkt zo klein te zijn, dat het geen kwaad kan. Zeker niet als je het afzet tegen de andere gezondheidsvoordelen van andijvie. Zie hier het advies van het Voedingscentrum.

Goed om te weten over andijvie:

Er zit vaak relatief veel zand tussen een krop verse andijvie, dus was het goed!
Zijn de blaadjes van een krop andijvie een beetje slap? Leg de andijvie even in wat water.
Je kunt andijvie wel het beste zo snel mogelijk eten. Bewaar het niet langer dan 2 dagen.
Als je een krop andijvie koopt, let er dan op dat de stronk niet al bruin of vochtig is.
Rauwe andijvie eten is nog gezonder dan andijvie koken.
Andijvie is een van de groentesoorten die het minste aantal koolhydraten bevat.
De andijviesoort frisée (krulandijvie) smaakt iets meer bitter dan ‘gewone’ andijvie.
Andijvie slinkt enorm tijdens het koken, dus koop ongeveer 2x zoveel als dat je nodig hebt.

Op welke manieren kun je andijvie bereiden?

Andijvie kun je op vele manieren eten:

rauw (bijvoorbeeld in stamppot, salade of in een smoothie)
gekookt (je kunt andijvie ook kort koken en dan in een stamppot verwerken)
in de oven
stoven
wokken (met andere groenten)

Voorbeelden van recepten met andijvie:

Hoe gezond is andijvie?