Van oorsprong had de mens geen vaste bedtijden… of een wekker die men moest waken om weer aan de slag te gaan. Men was overdag wakker en sliep s´nachts. En dat klinkt eigenlijk ook best logisch…
Natuurlijk ritme
Dit van oorsprong natuurlijke ritme kennen we ook wel als onze “biologische klok”. Deze cyclus is 24 uur per dag in werking en is afgestemd op daglicht, op het opkomen en ondergaan van de zon.
Ons lichaam herkent deze signalen om ons slaappatroon en energieniveau te reguleren. Dit ritme regelt dus niet alleen onze slaap, maar ook ons humeur!
Werking van de biologische klok
De biologische klok is voornamelijk een lichamelijk proces. En dat proces begint bij onze ogen. Via onze ogen wordt licht opgenomen en dit geeft een signaal aan een specifiek deel van onze hersenen om bepaalde (waak)hormonen aan te maken zoals serotonine en adrenaline. Wanneer het donker wordt worden er juist slaaphormonen aangemaakt zoals melatonine.
Omschakelen
Het proces van aanmaak en afbreuk van deze slaap en waak hormonen kost wat tijd. Hierdoor zijn we niet direct moe als het donker is geworden en hebben we dus ook niet direct de behoefte om naar bed te gaan. Andersom zal je je hierdoor meestal ook niet meteen top fit voelen nadat je wekker ´s ochtends is afgegaan.
Gewoonten
Om dezelfde reden is het voor veel mensen lastig om snel in slaap te vallen. Dit zit hem voornamelijk in de dingen die men in de avond doet!
Wanneer je het natuurlijke en lichamelijke proces tegenwerkt en de aanmaak van de energie of waakhormonen blijft stimuleren in plaats van de afbreuk ervan.
De aanmaak van de slaaphormonen begint dan ook niet, en de transitie van waak- naar slaapstand begint dan pas op het moment dat je in bed ligt. Dan duurt het dus nog een tijd voordat je lichamelijk klaar bent om in slaap te vallen.
Opstaan
Wanneer de nacht afloopt en de zon begint op te komen stopt het lichaam met de aanmaak van slaaphormonen en begint het weer met de aanmaak van de waakhormonen.
Hierdoor is het veel makkelijker om op te staan met en door zonlicht in tegenstelling tot het opstaan met een wekker als het nog donker is. Je voelt je energieker als je op de natuurlijke manier wakker wordt.
Het is dus helemaal niet gek als jij moeite hebt met opstaan met behulp van een wekker… dit is ook gewoon niet de natuurlijke manier die de mens van oorsprong kent en waar ons lichaam op is (voor)geprogrammeerd.
Wat je kunt doen
Bevorder de afbreuk van waakhormonen, en de aanmaak van slaaphormonen door in de avond, minimaal een uur voor het naar bed gaan, de lichten te dimmen en niet tot vlak voor het naar bed gaan in een fel scherm (TV, computer) te staren. Je hoeft niet in het pikkedonker te gaan zitten, maar vermijd zoveel mogelijk (fel) licht.
Ritme
Wanneer je iedere dag rond dezelfde tijd naar bed gaat en op een vaste tijd weer op staat gaat je lichaam hier op een gegeven moment aan wennen, dan past je biologische klok zich aan. Dit betekent ook dat de lichamelijke processen zoals de aanmaak van slaap en waakhormonen zich aanpassen aan je nieuwe ritme. Wanneer het je lukt niet teveel af te wijken van dit ritme, ontstaat er een natuurlijke balans. En deze balans zorgt ervoor dat je lichaam perfect gaat aanvoelen wanneer het tijd is om te slapen en wanneer het tijd is om wakker en actief te zijn!
In het kort
Verander je gewoonten!
- Zorg dat je in de avond op tijd de lichten dimt.
- Vermijd felle schermen voor het naar bed gaan.
- Zorg overdag voor voldoende (dag)licht.
Op deze manier blijft je natuurlijke ritme en alle lichamelijke processen in balans.
Zorg er ook voor dat het ritme van je slaappatroon zo optimaal mogelijk is afgestemd op het natuurlijke ritme. Probeer iedere avond rond dezelfde tijd naar bed te gaan en sta in de ochtend op een vaste tijd op. Je lichaam houdt van balans, geef het haar zin en je krijgt er een hoop moois voor terug!
Meer lezen over het opwekken van slaap zodat je sneller in slaap valt? Lees dan ook eens mijn artikel over avondrituelen op InSlaap.nl
Alex Schuitemaker
Laatste berichten van Alex Schuitemaker (toon alles)
- De invloed van alcohol op onze slaap - 26 april 2015
- Tips om ‘s avonds te ontspannen en beter te slapen - 23 februari 2015
- Effectief slapen deel 2: Ritme en regelmaat kan geen kwaad! - 16 juni 2014
Laat een reactie achter