Boos zijn is slecht voor je gezondheid

‘Wij worden afgeschilderd als non-solidair.’ De jonge vrouw kijkt er verontwaardigd bij. Ze weigert halsstarrig een vaccinatie te halen. ‘Het lijkt hier wel een dictatuur.’ Ze voelt zich gedwongen door de dreiging van nóg strengere maatregelen. Ze wil kerstshoppen en zonder QR-code komt ze de winkels straks niet meer in. De boosheid straalt van haar af. ‘Ik weet niet of ik rem als hij voor mijn auto loopt’, gromt ze over minister Hugo de Jong.

Verbouwereerd kijk ik haar aan. Ze neemt gelukkig gas terug als ik vraag of ze dat nou echt meent. Nee dat niet, maar na anderhalf jaar frustratie is ze explosief geladen. Ook mensen die wél zijn gevaccineerd zijn boos en agressief, vooral de angstige. ‘Laat ze zelf stikken op de ic’, zegt een oudere dame met overslaande stem. Ook hier vraag ik door en blijkt ze het niet letterlijk te bedoelen. Tja, ik heb nogal wat kwaadheid tegenover me de laatste tijd.

Boos zijn is ongezond. Je hebt eerder hoofdpijn en nekklachten. Slapen lukt niet best, met alle gevolgen van dien. Doordat je onbewust alles aanspant, loop je makkelijk blessures op. Negatieve gedachten vergiftigen hart en lijf. Je krijgt eerder ruzie. Als je geladen rondloopt, schiet je rap uit je slof. Daarvan zijn partner en kinderen de dupe. Vriendschappen sneuvelen na het zoveelste ongemakkelijke gesprek. Dus bevrijd jezelf uit de wurggreep van koning woede.

Het lijkt wel oorlog in Nederland. Beide kampen zitten in de loopgraven. Discussiëren werkt niet als er geen overlap is in referentiekader. Mijn truc? Ik ben nieuwsgierig. Hoe voelen zij zich in hun loopgraaf? Wat drijft hen? Daarbij probeer ik niet te oordelen, maar te luisteren. Mijn cliënte is oprecht beledigd. Zij heeft het gevoel dat ze juist wél solidair is. Ze doet thuis al jaren het huishouden omdat haar moeder alcoholist is. Ze is vroeger vaak gepest en voelt zich niet bereid zichzelf op te offeren voor anderen.

De wereld is niet voor iedereen hetzelfde. Haar emotionele werkelijkheid en die van mij liggen mijlenver uit elkaar. Ik werk iedere dinsdag op een gezondheidscentrum en zie wat de vierde golf in ons land doet. Operaties gaan niet door waardoor velen wanhopig wachten. Mensen lopen door met versleten gewrichten en vrezen blijvende schade. Een cliënt (borstkanker) is eindelijk aan de beurt om een lekkende borstprothese te laten vervangen. Ze werd al twee keer afgebeld. Ze voelt zich steeds beroerder en is radeloos.

Mijn ouders waren idealistisch en leerden mij dat ik onderdeel ben van een collectief en daaraan mijn bijdrage moet leveren. Als ik me laat vaccineren dan remmen we samen de pandemie. Mijn cliënt heeft in haar leven geleerd om vooral voor zichzelf te zorgen. Niemand anders deed dat. Mijn ouders geloven in democratie. Mijn cliënt hoort de hele dag dat je de politieke elite niet moet vertrouwen omdat zij hun eigen zakken vullen. Ik geloof in wetenschappelijk onderzoek. Zij gelooft dat het vaccin schadelijk is en weigert gif in te laten spuiten.

Wat zij ziet en voelt, is haar werkelijkheid. En ik heb de mijne. Hoe lastig het ook is, ik blijf in dialoog en probeer niet te oordelen maar met haar mee te voelen. Haar argumenten zijn onbegrijpelijk voor mij, haar emoties niet. We praten over haar leven en ik geef veel erkenning. Als je mensen serieus neemt en luistert, kom je verder. Dat is mijn recept. Probeer niet te overtuigen, maar bied ruimte. Ga uit elkaar zonder dat je het eens hoeft te worden. Wie weet heb je een zaadje gepland en komt daar later een nieuwe beslissing uit.

Is deze crisis te heftig voor jou om dit voor elkaar te krijgen, zorg dan in ieder geval goed voor jezelf. Ga het onderwerp uit de weg. Kijk even geen nieuws. Om je emotionele drukvat zo leeg mogelijk te houden, is het van belang dat je al die stresshormonen niet door je lijf laat gieren. Dus, ga bewegen! Explosieve sporten als boksen of squash zijn uitermate geschikt. Ram dat virus eruit. Of ga wandelen, zo veel en vaak mogelijk. Probeer ook te lachen, dat ontspant en is gezond. Want in welk kamp je ook zit… boos zijn is niet alleen slecht voor je gezondheid, je krijgt er ook lelijke rimpels van…

Catheleyne van der Laan, Psychotherapeut

(red) Lees ook: Wat zijn tekenen van te veel stress?