Sinds wij gestart zijn met deze website wordt ons vaak gevraagd: ‘Wat is nu gezond eten? De adviezen zijn zo tegenstrijdig.’ Daar zijn wij het wel mee eens. Daarom onze gedachten over Gezond Eten. Wat is nu eigenlijk gezond?
Ongezond
Laten we voorop stellen dat we het allemaal wel eens zijn dat cola, snoep, koekjes, chips, patat en dergelijke, niet zo gezond zijn. Af en toe zondigen mag best wel, maar in principe eten we deze voedingsmiddelen met mate. Daarna wordt het een stuk lastiger. Want aardappelen of brood, is dat nu wel of niet gezond?
Wat is gezond eten?
Adviezen over gezond eten kunnen om verschillende redenen tegenstrijdig zijn. Dat heeft een aantal oorzaken. Zo zijn er steeds nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen, waardoor er andere inzichten ontstaan. Dat leidt weer tot vervolgonderzoeken en/of tegenonderzoek.
Ook de interpretatie van wetenschappelijke onderzoeken is nog wel eens verschillend of verwarrend. Met welke pet op bekijk je de resultaten? En is het een resultaat na jarenlang groot onderzoek onder veel mensen, of is het een heel klein, eenmalig onderzoek geweest?
Voeding en gezondheid worden beïnvloed door talloze factoren zoals genen, omgeving en levensstijl. Dit maakt het moeilijk om universele aanbevelingen te doen.
We kunnen er niet omheen. Zowel bij geneeskunde als bij voedingsmiddelen kunnen er commerciële belangen meespelen. Een fabrikant kan een bepaald onderzoek financieren, wat mogelijk toch invloed heeft op de vraagstelling of de resultaten. Het is niet altijd helemaal objectief. Bij een onderzoek wordt altijd wel aangegeven of dit het geval is.
Daarnaast moeten we de rol van de media niet onderschatten. Om meer clicks te krijgen, maken ze soms pakkende, enigszins misleidende koppen. Als je alleen dit niet ziet en verder niet het artikel leest, kun je misschien conclusies trekken die niet (helemaal) reëel zijn.
Media en populaire artikelen kunnen bovendien complexe wetenschappelijke bevindingen vereenvoudigen, wat soms tot misleidende of tegenstrijdige informatie leidt.
Ook vanuit marketingstrategieën kunnen er uitspraken worden gedaan die niet altijd wetenschappelijk onderbouwd zijn.
Persoonlijke meningen en vooroordelen
We zijn allemaal mensen. Artsen, voedingsdeskundigen, wetenschappers, ze hebben persoonlijke voorkeuren en overtuigingen hebben die hun adviezen beïnvloeden.
Wereldwijd kun je dat zien door culturele en regionale verschillen. Wat als gezond wordt beschouwd, kan sterk variëren tussen verschillende culturen en regio’s.
Wat moet je dan geloven als het gaat om gezond eten?
Zie je door de bomen het bos niet meer? Weet je niet wat je nou moet geloven als het gaat om gezond eten? Dan kunnen we je helpen met een aantal algemene tips:
Kijk naar de bron
Als het om je gezondheid gaat, kijk dan zeker naar betrouwbare bronnen, zoals die van patiëntenverenigingen, ziekenhuizen, betrouwbare kranten of bijvoorbeeld het Voedingscentrum.
Wees sceptisch over informatie van bronnen met duidelijke commerciële belangen. Wees ook alert als er triggerende koppen staan boven een nieuwsartikel. Deze kop wil jou verleiden om het artikel te lezen, maar hoeft weinig te maken te hebben met de waarheid rond gezond eten.
Officiële instanties zullen pas iets aan- of aanraden als het wetenschappelijk en herhaaldelijk is bewezen en bijvoorbeeld via de Wereld Gezondheidsorganisatie wordt aangeraden. Wij denken dat ze daarom soms achter de feiten aan lopen. Je kunt dus zelf ook verder kijken, bijvoorbeeld naar supplementen, maar ga niet experimenteren met middelen die niet gangbaar zijn. Koop altijd supplementen bij betrouwbare winkels en houd je altijd aan de voorschriften.
Als je onder behandeling bent van een arts én je gebruikt medicijnen of krijgt bijvoorbeeld chemo- of immuuntherapie, is het verstandig je de arts zelf te raadplegen of je iets kunt gebruiken. Want bepaalde supplementen of bepaalde specifieke diëten kunnen van invloed zijn op de werking van medicijnen of een therapie.
Wat ons in ieder geval nog steeds opvalt, is dat in veel ziekenhuizen de voeding helemaal niet zo gezond is. Er zijn gelukkig wel steeds meer ziekenhuizen die bewuste keuzes maken wat betreft maaltijden, maar hier is ook nog veel winst te behalen. Want juist van ziekenhuizen mag je betere en gezondere keuzes verwachten!
Gebruik gezond verstand
Richt je op een gevarieerd dieet met een balans van groenten, fruit, volkorenproducten, eiwitten en gezonde vetten. Vermijd extreme diëten en richtlijnen die drastische veranderingen vereisen zonder solide wetenschappelijke ondersteuning.
Een goede richtlijn is om de 80-20 richtlijn aan te houden. Dat in ieder geval 80% van wat je op een dag eet voeding is met veel en goede voedingsstoffen. Zoals groenten, fruit, volkoren producten, eiwitten en gezonde vetten. Daarnaast kun je dan gerust nog wel eens iets nemen wat weinig toevoegt, maar wel vaak veel calorieën bevat. Zoals een koekje.
Let alleen wel op met suiker. Veel mensen die stoppen met het eten van suikerrijke producten, voelen zich snel veel fitter en gezonder en bereiken ook een goed gewicht. Een kwestie van het zelf ervaren!
Aantal discussiepunten rond gezond eten
Koolhydraatarm
Aardappelen en brood
Als je je goed voelt, geen problemen hebt met je darmen en niet heel veel overgewicht hebt dan zijn aardappelen en brood prima voor jou. Lekker van genieten, want deze producten bevatten prima voedingsstoffen zoals vezels en goede koolhydraten.
Heb je het idee dat je snel aankomt, terwijl je best gezond eet? Heb je vaak kramp of een opgeblazen gevoel? In dat geval kunnen aardappelen en brood minder misschien geschikt voor jou zijn. De aardappelen zorgen ervoor dat je aankomt en je hongergevoel versterkt, terwijl brood moeilijk te verteren kan zijn.
Als je minder brood en aardappelen eet, zorg er dan voor dat je wel veel groenten eet in verband met vezels en goede voedingsstoffen die je nodig hebt.
Glutenvrij brood lijkt ook populair te zijn onder mensen die niet aantoonbaar een glutenallergie of -intolerantie hebben. Je moet echter weten dat speciaal glutenvrij brood (of andere glutenvrij gemaakte producten) vaak veel ongezonder zijn. Dus als je niet per se glutenvrij moet eten, zouden wij dat zeker afraden.
Lactose
Zuivelproducten
Ook bij zuivel geldt, veel mensen vinden het heerlijk en functioneren hierop prima. Zuivel biedt ook veel voedingswaarden. Maar ook hier geldt, heb je na het drinken van een glas melk of het eten van yoghurt snel last van kramp? Wellicht ben je dan overgevoelig voor lactose en is zuivel niet zo goed voor je. Vaak heb je dan ook last van slijmvliezen die maar geïrriteerd blijven. Ook dan kan het vermijden van zuivel helpen om je gezonder te voelen.
Je kunt ook plantaardige melk proberen. Maar pas op dit kan gezoet zijn en daardoor minder gezond dan je denkt. Let dus goed op het etiket.
Superfoods
Wij praten op deze site veel over superfoods als chiazaad, goji bessen, tarwegras, kokosnootolie, enzovoort. Is dit nu de manier om gezond te eten? Ja, dat kan, maar hoeft niet. Sommige mensen zijn zelfs allergisch voor voedingsmiddelen die onofficieel wel als superfood worden aangeraden.
Zie superfoods maar als een algemene term voor voedingsmiddelen met veel goede voedingsstoffen. Zo zijn veel groentesoorten ook superfoods!
Vegan, vegetarisch of toch vlees en vis?
Hier speelt niet alleen je persoonlijke gezondheid mee, maar ook het klimaat. Is duurzaamheid en het klimaat heel belangrijk voor je, dan zul je wellicht eerder geneigd zijn om geen of veel minder vlees en vis te eten. Of zelfs helemaal over te gaan op vegan.
Wij zijn zelf niet vegan of vegetarisch. Wel vinden we dat je bewuster met vlees en vis kunt omgaan. Net als met eieren bijvoorbeeld. Koop liever iets minder, maar dan van een goede oorsprong, dan veel voor weinig. Denk aan het dierenwelzijn!
Er wordt overigens vaak gezegd dat goedkoop vlees antibiotica bevat, maar in Nederland zijn hier strenge regels voor. Dat klopt dus niet (betrouwbare bron). Maar het blijft goed om te kijken waar het vlees vandaan komt en hoe het zit met dierenwelzijn.
Maar ook met plantaardige voeding moet je bewuste keuzes maken. Zo lijkt het aantal mensen met de Ziekte van Parkinson flink toegenomen te zijn in gebieden waar veel pesticiden op landbouwgrond worden gebruikt. Er lijkt toch wel een duidelijk verband te zijn (betrouwbare bron). Onbespoten voeding kan weer een bron van andere ziektes zijn, dus ook dat zullen we niet per se aanraden. Doe waar je je goed bij voelt en was fruit en groenten zeer goed schoon voor je het eet.
Gezond eten is gezond verstand gebruiken!
Kortom, het belangrijkste advies rond gezond eten, is het gezond verstand gebruiken. Vermijd zoveel mogelijk producten die weinig voedingswaarden bevatten en juist veel calorieën, zoals koek en chips. Het geeft niets als je een keer zondigt, je bent ook maar een mens, maar zorg dan wel dat je ook je voeding binnen krijgt die wel veel waarde heeft voor je lichaam.
Kijk kritisch naar de voeding die bekend staat als gezond, maar misschien niet zo’n gezonde uitwerking heeft op jouw lichaam. Want jouw lichaam is uniek, wij kunnen niet exact voor jou bepalen wat gezond is. Wel kunnen wij jou tips geven die je aanzetten tot een gezond eetpatroon.
Om een voorbeeld te geven van iets dat misleidend kan zijn:
AH rijstwafels met yoghurt
Per 100 gram: 499 kcal
AH suikerwafel (versafdeling)
Per 100 gram: 393 kcal
Eerlijk is eerlijk, er zit wel verschil in portiegrootte: een rijstwafel met yoghurt is 17 gram en een verse suikerwafel is 90 gram. Dus je kunt wel meer rijstwafels eten. Maar het is goed om je bewust te zijn dat iets dat caloriearm lijkt, het niet hoeft te zijn!
Niet alleen eten
Wij trekken het op deze website ‘Goed Eten Gezond Leven’ breder dan alleen eten en dat doen wij bewust. Denk aan beweging, maar ook aan mindset. Want als jij lekker in je vel zit, dan ga je vaak ook gezonder eten. Het één kan niet zonder het ander!
We hopen dat we je laagdrempelig en op een leuke, gewone manier via deze site goedetengezondleven.nl kunnen laten zien wat je zelf kunt doen om gezond te eten en te leven. Of in ieder geval iets gezonder 😉
Misschien vind je dit ook interessant:
Jenny
Laatste berichten van Jenny (toon alles)
- Sporten met een lege maag, wat zijn de voor- en nadelen? - 8 september 2024
- De Rustknop van Je Brein: Ontdek de kracht van GABA voor meer balans en minder stress - 5 september 2024
- Voedingsmiddelen met goede voedingsstoffen om beter te slapen - 3 september 2024
