Het verschil tussen positieve en negatieve stress

Stress wordt voornamelijk als iets negatiefs gezien. Voor een goede gezondheid moet je ook stress vermijden, wordt vaak gezegd. Stress is ook meestal negatief, daar hebben we al vaker blogs over geschreven:

• Gezondheidsklachten door stress
• Boekreview Stress, de psychologie
• Stress reduceren
• Stress en gewichtstoename

Je hebt echter ook positieve stress. Wat is positieve stress en is dit dan niet nadelig voor je gezondheid? Ik vertel je daar graag wat meer over.

Wat is positieve stress?

Positieve stress wordt ook wel eustress genoemd. Negatieve stress staat ook bekend onder distress.

Eustress is een positieve vorm van stress met een gunstig effect op gezondheid, motivatie, prestaties en emotioneel welzijn. Want positieve stress produceert positieve gevoelens zoals opwinding, betekenis, tevredenheid en geluk. Dat kan ook positieve spanning zijn, bijvoorbeeld of je een nieuw record zult halen tijdens een sportwedstrijd.

Positieve stress is van invloed op:

1. onze emoties
2. ons fysieke gestel
3. onze psyche

We gaan hieronder hier wat dieper op in:

1 Positieve stress en emoties
Je hebt positieve gevoelens van tevredenheid, inspiratie, motivatie en flow. Wat heeft dat met stress te maken? Ken je het gevoel dat je nog niet goed weet waar je aan gaat beginnen of wat je te wachten staat? Maar je voelt de opwinding al. Zelf heb ik soms zo’n goed idee voor mijn werk, dat ik ’s morgens niet kan wachten tot ik kan beginnen. Het is kan dan best veel zijn wat ik wil doen en gaat het wel lukken? Maar vooral de positieve stress, de opwinding, de motivatie, wint! Het heeft dus een positieve invloed op het leveren van prestaties.

2 Positieve stress en ons lichaam
Eustress helpt om je lichaam sterker te maken (bijvoorbeeld door een uitdagende training te voltooien). Het activeert je lichaam om tot actie over te gaan, om iets te gaan ondernemen. En hoe zi
e, adrenaline en groeihormonen. Wanneer de hoeveelheid anabole
hormonen de hoeveelheid katabole hormonen overschrijdt, zoals het stresshormoon cortisol, kan dit
de gezondheid verbeteren

3 Positieve stress en onze psyche
Positieve stress bevordert zelfrespect, verwantwoording en veerkracht.
Goed om te weten dat negatieve stress vaak gepaard gaat met angst en positieve stress met enige controle die je nog hebt over de uitdaging waar je voor staat. Als je uitdagingen aangaat en de stress opzoekt om jezelf te ontwikkelen, ontstaat er positieve stress waardoor je op langer termijn minder onzeker wordt en veel beter om kunt gaan met tegenslagen.

Lees hieronder verder over goede stress en de invloed op je gezondheid.

Wat doet positieve stress met onze gezondheid?

Van negatieve stress weten we dat stresshormonen zoals cortisol, veel negatieve effecten hebben op onze gezondheid. Hoe kan positieve stress dan wel goed voor ons zijn? Een duidelijk antwoord vind ik in een essay van Nicol Verbücheln (Universiteit van Twente):

“In de literatuur komt naar voren dat eustress positieve effecten heeft op de gezondheid (Edwards & Cooper, 1988; Hargrove et al., 2013). Er wordt namelijk verondersteld dat eustress de gezondheid direct kan verbeteren door hormonale en biochemische veranderingen, omdat er bij het ervaren van eustress anabole hormonen en andere gezondheidsbevorderende stoffen vrijkomen.
Wanneer het individu eustress ervaart, wordt de productie van anabole hormonen in werking gezet, zoals testosteron, insuline, adrenaline en groeihormonen. Wanneer de hoeveelheid anabole hormonen de hoeveelheid katabole hormonen overschrijdt, zoals het stresshormoon cortisol, kan dit de gezondheid verbeteren (Edwards & Cooper, 1988).” (link essaylink essaylink essay)

Anabole hormonen zorgen voor minder vet en meer spiermassa. Terwijl cortisol een negatief stresshormoon is en juist zorgt voor vetopslag. Hier zie je dus ook goed het verschil dat negatieve en positieve stress op je gewicht kan hebben.

De voordelen van positieve stress

Op korte termijn geeft de juiste stress een energieboost om uitdagende activiteiten uit te voeren. Ook zorgt positieve stress ervoor dat we soms uit onze comfortzone durven te stappen. Of dat nu op het werk is, of tijdens vrijetijd.

Op de langere termijn helpt positieve stress om aan dingen te blijven werken, vooral als het moeilijk wordt. Het leert je reflecteren en te groeien zodat je durft doorgaan met je leven, ook na een afwijzing of tegenslag. Eustress geeft je veerkracht en de wil om wel iets te bereiken, wat dat ook is!

Voorbeelden van positieve stress

Werk
Tijdens het werk wordt naast negatieve stress ook gelukkig veel positieve stress ervaren. Zeker als er een bepaalde uitdaging in het werk is en als het goed uitgevoerd kan worden (er is toch veel controle over de taak, ook al is het een uitdaging).

Sporten
Sporten staat bekend om de positieve stress. Dit is zeker het geval bij individuele sporters, die niet afhankelijk zijn van mede-spelers. Al is er natuurlijk ook positieve stress bij teamspelers. Er is een zekere verwachting (opwinding), om goed te presteren. Iedereen begrijpt dat positieve stress kan omslaan in negatieve stress als er veel mis gaat. Dat heeft meestal niks te maken met winnen of verliezen, maar wel dat er negatieve zaken gebeuren waar de sporter geen invloed meer op heeft.

Reizen
Je komt in een nieuwe omgeving, je stapt uit je comfortzone. Je moet je eigenlijk steeds aanpassen tijdens het reizen. Maar je bent wel vol verwachting en nieuwsgierig. Veel positieve stress!

Studie
Ook tijdens een studie ontdek je veel nieuwe dingen en krijg je andere inzichten. Sommige mensen zullen studeren als iets negatiefs zien (vaak gaat het dan om moeten, in plaats van willen), maar veel mensen levert het juist positieve energie op, ook bij een mindere feedback van de studiebegeleider. Want je werkt ergens naar toe en dit geeft veel voldoening: positieve stress!

Grote levensveranderingen
Denk eens aan trouwen, samenwonen, een kindje krijgen…. Grote veranderingen die ook met de nodige stress gepaard gaan. Maar het is wel een positieve stress die je vol verwachting aangaat.

Hopelijk geeft dit artikel je meer inzicht over de rol van stress in je leven en dat je het niet altijd als iets negatiefs moet zien.

Heb je wel veel last van negatieve stress? Misschien is de online cursus Rust, Energie en Geluk iets voor jou?