Wat is het verschil tussen nadenken en piekeren?

Er is een duidelijk verschil tussen nadenken en piekeren.

Wanneer ben je aan het nadenken?

Je bent oplossingsgericht aan het denken. Dat wil zeggen, er is een probleem en je probeert concreet tot een oplossing te komen. Je hebt een actieve houding en het is zinvol. Je denkt na en je gaat over tot actie om je probleem op te lossen. Dat kan een directe oplossing zijn, maar ook door je ideeën te noteren of door informatie op te zoeken. Daarna ga je verder…

Bij piekeren is er stagnatie in je denken.

Wanneer ben je aan het piekeren?

Je ‘denkt na’ over een probleem of een gebeurtenis uit het verleden of iets dat nog moet plaatsvinden. In plaats van te denken in oplossingen, blijf je denken in problemen die gepaard gaan met allerlei emoties. Boosheid, onzekerheid, angst, woede, verdriet, enzovoort. Het wordt meer een doemdenken. Je zit vast in een vicieuze cirkel, waarin je ‘het probleem’ in je hoofd steeds maar herhaalt.

Nadenken kan overgaan in piekeren.

Hoe merk je dat nadenken overgaat in piekeren?

Het kan goed zijn dat je eerst zinvol over iets nadenkt. Je gaat bijvoorbeeld coachen bij schoolvoetbal. Eerst bedenk je hoe de opstelling zal zijn, wat kun je de kinderen meegeven? Dit is zinvol denken en heeft een functie.
Maar als je dit bedacht hebt, kan er onzekerheid toeslaan. Kan ik dit wel? Er komt onzekerheid opzetten. Je gaat nu dingen denken als:

• Straks gaan we verliezen. Is het niet beter dat die andere ouder coacht?
• Stel je voor dat de kinderen mij niet leuk vinden?
• Straks gebeurt er iets ergs met één van de kinderen en dat is dan mijn schuld?

Je merkt dat het nadenken omslaat in angst en onzekerheid. Als dat eenmaal begint, is het lastig om hier uit te stappen. Het probleem groeit naarmate je piekergedachten toenemen.

Stel jezelf de volgende vragen:

• Is er een probleem waar ik iets aan kan doen, of is het een feit?
• Zijn dit mijn zaken of ligt dit buiten mijn bereik?
• Is dit doemdenken, of is dit werkelijk aan de orde?
• Wat gebeurt er als het probleem er niet is?

Het herkennen dat je aan het piekeren bent, is een goede eerste stap. Je kunt je gedachten gaan sturen, door verschillende methodes toe te passen of bovenstaande vragen aan jezelf over de gedachten te stellen.