‘Melk de witte motor’, ‘melk is goed voor elk’ : uitspraken die ons allemaal bekend in de oren klinken. Maar tegenwoordig drinken steeds minder mensen melk.
Steeds vaker vermoeden mensen dat zij een lactose-intolerantie hebben en laten zij (geheel)koemelk weg uit hun voedingspatroon. Ik merk in de praktijk dat dit ook dan bij de kinderen gebeurt.
Hip en trendy zijn echter de plantaardige melksoorten. Maar waar moet je op letten als je een plantaardige melksoort kiest? En waarom drinken wij überhaupt melk?
‘Melk de witte motor’
Waarom drinken wij tegenwoordig melk? Melk (en zuivel) is belangrijk voor een goede botgezondheid. In melk zit calcium, welke onze botten samen met vitamine D nodig hebben om botbreuken te voorkomen. Tevens bevat melk eiwitten (de bouwstenen voor onze lichaamscellen en vele belangrijke enzymen die processen in ons lichaam helpen mogelijk te maken), vitamine B2 en B12 (belangrijk voor een goede stofwisseling, de aanmaak van rode bloedcellen en ons zenuwstelsel). Wanneer in ons lichaam voldoende vitamine B2 is, worden pas B3 en B6 geactiveerd.
Alle B-vitaminen werken overigens ook samen: dus we hebben ze allemaal keihard nodig! Om op een redelijk gemakkelijke manier met het gemiddelde Nederlandse voedingspatroon voldoende calcium en vitamine B12 binnen te krijgen wordt dus aangeraden om dagelijks een aantal porties zuivel (en dus melk) te consumeren! Geciteerd van het voedingscentrum: ‘’ Melk en melkproducten, waaronder kaas, leveren gemiddeld ongeveer 60% van de dagelijkse inname van calcium en 40% van die van vitamine B12. Zuivel is daardoor belangrijk voor een gezonde voeding in Nederland.’’
Koemelkallergie en lactose-intolerantie
Wanneer iemand een koemelkallergie heeft kan hij/zij helemaal geen koemelk verdragen. Dan is het goed om een alternatief te gebruiken. Bij zuigelingen met een koemelkallergie moeten koemelk en kunstvoeding op basis van koemelk vermeden worden. Sojaproducten, geitenmelk etc. wordt ook de eerste 6 maanden ontraden (wanneer een zuigeling een koemelkallergie heeft raad ik je aan advies in te winnen bij een diëtist).
Op latere leeftijd zijn dit wel goede vervangers (lees hieronder meer!). Wanneer iemand een lactose-intolerantie heeft kan hij/zij vaak wel een beetje koemelk verdragen. Zure producten zoals karnemelk en yoghurt kunnen eerst getest worden, deze bevatten al minder lactose dan ‘gewone’ melk. Indien deze ook maag- en of darmklachten geven kan ook voor alternatieve plantaardige of geitenmelk, schapenmelk etc. gekozen worden.
Plantaardige alternatieven- So-JA?
Wanneer je voor een plantaardig alternatief kiest zoals soja, is het belangrijk om op in ieder geval de volgende 3 punten te letten:
- Het calciumgehalte (komt deze overeen met 120mg calcium per 100ml?)
- Het vitamine B2 gehalte (komt deze overeen met 0,18 mg 100ml?)
- Is er vitamine B12 toegevoegd? (het liefst wel!)
Kun je deze vragen beantwoorden met JA, dan is het so-JA! Anders is het een so-NEE!
Het geliefde alternatief duurzaam? So-JA? Of So-NEE?
Wanneer we het over biologische koemelk hebben is dat hoogstwaarschijnlijk duurzamer dan sojamelk. De biologische landbouw in Nederland (herkenbaar aan het Europees bio-logo en/of het EKO-keurmerk) gebruikt gegarandeerd geen milieubelastende producten + de koeien staan al in Nederland en dat scheelt een behoorlijke vliegreis/boottocht. Veel rassen van de sojaplant zijn ontwikkeld via genetische modificatie en bossen in Zuid-Amerika wijken deels voor de opkomst van soja. Heb jij een sojaproduct met een milieu-keurmerk welke ook erkend is door de EU, dan is deze wel duurzaam!
Deze blog is in 2015 geschreven door onze voormalig gastblogger en voedingsdeskundige Jill Mooij
Misschien vind je dit ook interessant:
Vanessa
Laatste berichten van Vanessa (toon alles)
- Mijn ervaring met de online gezondheidscheck van &niped - 22 januari 2025
- Bijzonder recept: grapefruit Gazpacho - 16 oktober 2024
- Paar minuten adempauze op het werk vermindert stress - 6 oktober 2024
Femke zegt
Oei, hier ben ik het toch minder mee eens, soja is een product dat toch om diverse redenen te vermijden is, vooral omdat het in de niet-gefermenteerde vorm moeilijk te verteren is voor mensen maar nog belangrijker: het bevat stoffen die je hormoonhuishouding kan ontregelen. voor mij is soja dus echt een soNee…
Sam zegt
Hoi Femke,
Je reactie op soja is volgens mij 100% terecht.
Je weet ook nooit of het GMO soya is of niet.
Mijn vrouw is al 10j lactose intolerant en door een teveel aan soja producten werkt haar schildklier niet meer naar behoren.
Volgens onze dokter (gespecialiseerd in micro en macronutrienten) heeft de soja de trigger gegeven, hij heeft tientallen soja patienten met te snel (hyperthyreoidie) of te traag (hypothyreoidie)werkende schildklier .
Ook met het Calcium verhaal ben ik niet mee, onze botten zijn opgebouwd uit 12 mineralen en niet alleen uit calcium. Er zijn zoveel wetenschappelijke bewijzen dat toegevoegde calcium botbreuken veroorzaakt i.p.v. dat de botbreuken afnemen.
En toch blijven ze bij het voedingscentrum hameren op alleen maar calcium.