Vitamine Q10, ook bekend als co-enzym Q10 (CoQ10), is een in vet oplosbare stof die zorgt voor de energieproductie in cellen. Hoewel het de naam “vitamine” draagt, is CoQ10 eigenlijk een co-enzym, wat betekent dat het samenwerkt met enzymen om chemische reacties in het lichaam te laten plaatsvinden.
CoQ10 is als het ware een magisch energiestofje in ons lichaam. Het helpt onze cellen om veel en goede energie te maken, zodat we kunnen bewegen en doen wat we willen. COQ10 wordt geactiveerd in onze “energiecentrales” die mitochondriën worden genoemd.
CoQ10 zorgt ervoor dat de voedingsstoffen die we binnen krijgen, bijvoorbeeld via fruit en groenten, veranderen in een soort energiepakketjes die we ATP noemen. En met die energie kunnen we alles doen wat we willen!
Daarnaast is CoQ10 is een beschermer. Het houdt onze cellen veilig door schadelijke invloeden te verslaan, de zogeheten vrije radicalen. Vrije radicalen zijn kleine boosdoeners die onze cellen kunnen beschadigen, maar CoQ10 houdt ze tegen en zorgt ervoor dat onze cellen gezond blijven. Dat verkleint het risico dat je ziek wordt en vertraagt een snelle veroudering.
CoQ10 wordt in kleine hoeveelheden in sommige voedingsmiddelen aangetroffen, zoals vlees, vis en volle granen. Het kan echter ook als voedingssupplement worden ingenomen, vooral door mensen die denken dat ze mogelijk een tekort hebben of om specifieke gezondheidsredenen. Daar vertel ik hieronder meer over.
Wie heeft een grotere kans op een Q10 tekort?
Een CoQ10-tekort kan voorkomen bij verschillende groepen mensen, waaronder:
1. Ouderen:
Naarmate mensen ouder worden, neemt de natuurlijke productie van CoQ10 in het lichaam af. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op een tekort.
2. Mensen met bepaalde medische aandoeningen:
Personen met aandoeningen die de CoQ10-productie of -opname beïnvloeden, zoals mitochondriale aandoeningen, hart- en vaatziekten, diabetes, neurologische aandoeningen en bepaalde genetische aandoeningen, kunnen een verhoogd risico op een CoQ10-tekort hebben.
3. Bij bepaald medicijngebruik:
Sommige medicijnen kunnen invloed hebben op de natuurlijke CoQ10-productie in het lichaam. Voorbeelden zijn statines (cholesterolverlagende medicijnen), bètablokkers (gebruikt voor hartproblemen), tricyclische antidepressiva, en sommige antipsychotica. Als je langdurig bepaalde medicijnen gebruikt, kan dit een risicofactor zijn voor een CoQ10-tekort.
4. Veganisten en vegetariërs:
CoQ10 wordt voornamelijk aangetroffen in dierlijke producten, zoals vlees, vis en orgaanvlees. Veganisten en vegetariërs kunnen daardoor een lager CoQ10-gehalte hebben, tenzij ze voedingssupplementen gebruiken die CoQ10 bevatten.
5. Bij een ongezond voedingspatroon:
Een onevenwichtig of slecht dieet met weinig voedingsmiddelen die CoQ10 bevatten, kan bijdragen aan een tekort.
Als je bepaalde gezondheidsproblemen hebt die van invloed kunnen zijn op het CoQ10-niveau in je lichaam (zie de symptomen van een Q10-tekort hieronder), is het altijd raadzaam om dit met een zorgverlener te bespreken. Ze kunnen je symptomen beoordelen, tests uitvoeren en adviseren over het al dan niet aanvullen van CoQ10 in je dieet.
Het nemen van supplementen moet bij medicijngebruik of ernstige gezondheidsproblemen altijd worden overlegd met een medisch professional, omdat het niet voor iedereen nodig is en interacties kan hebben met andere medicijnen of aandoeningen.
Hebben sporters ook extra Q10 nodig?
Extra CoQ10 kan voordelen bieden voor intensieve sporters vanwege de rol die het speelt in de energieproductie en het vermogen om oxidatieve stress te verminderen. Hier zijn enkele redenen waarom CoQ10-supplementen gunstig kunnen zijn voor sporters:
1. Energieproductie:
Tijdens het sporten hebben spieren extra energie nodig om te presteren. CoQ10 speelt een essentiële rol bij de productie van adenosinetrifosfaat (ATP) in de mitochondriën. Door het nemen van CoQ10-supplementen kunnen atleten mogelijk een verbeterde ATP-productie ervaren, wat kan resulteren in verhoogde uithoudingsvermogen en prestaties tijdens inspannende activiteiten.
2. Antioxidantbescherming:
Intensieve lichamelijke activiteit, zoals sporten, kan leiden tot verhoogde oxidatieve stress, waarbij schadelijke vrije radicalen zich ophopen en cellen beschadigen. CoQ10 fungeert als een antioxidant en helpt bij het neutraliseren van deze vrije radicalen, waardoor het risico op celbeschadiging wordt verminderd en het herstel na de training wordt bevorderd.
3. Spierherstel:
CoQ10 kan bijdragen aan het bevorderen van het herstelproces na intense fysieke activiteit. Het kan helpen bij het verminderen van spierpijn en ontstekingen, waardoor atleten sneller kunnen herstellen en weer klaar kunnen zijn voor hun volgende training of wedstrijd.
4. Oxygenatie:
CoQ10 speelt een rol bij het efficiënter transporteren van zuurstof naar de cellen. Een betere zuurstofopname kan de algehele prestaties en het uithoudingsvermogen verbeteren.
Het is echter belangrijk op te merken dat de voordelen van CoQ10-supplementen voor sporters mogelijk niet voor iedereen gelden, en de effecten kunnen variëren afhankelijk van factoren zoals de individuele gezondheidstoestand, het dieet en de trainingen van de sporters.
Wat zijn de symptomen van een Q10-tekort?
Een CoQ10-tekort kan leiden tot een breed scala aan symptomen, aangezien CoQ10 een belangrijke rol speelt bij de energieproductie en antioxidantbescherming in het lichaam. De symptomen kunnen variëren afhankelijk van de ernst van het tekort en individuele factoren. Enkele mogelijke symptomen van een CoQ10-tekort zijn:
1. Vermoeidheid:
Onverklaarbare vermoeidheid en een gebrek aan energie kunnen optreden als gevolg van verminderde ATP-productie in cellen.
2. Spierzwakte:
CoQ10 speelt een rol in de energievoorziening van spiercellen. Een tekort kan leiden tot verminderde spierkracht en atrofie.
3. Hartproblemen:
CoQ10 is essentieel voor een gezonde hartfunctie. Een tekort kan leiden tot hartproblemen zoals hartritmestoornissen, hoge bloeddruk, en kortademigheid.
4. Migraine:
Sommige studies suggereren een verband tussen een CoQ10-tekort en het optreden van migraine.
5. Verminderd immuunsysteem:
CoQ10 speelt een rol in de ondersteuning van een gezond immuunsysteem. Een tekort kan het immuunsysteem verzwakken, wat kan leiden tot frequente infecties.
6. Neurologische symptomen:
CoQ10 heeft een beschermende rol voor het zenuwstelsel. Een tekort kan gepaard gaan met symptomen zoals geheugenproblemen, concentratieproblemen en coördinatieproblemen.
7. Huidproblemen:
Een tekort aan CoQ10 kan bijdragen aan de vorming van vrije radicalen die de huid beschadigen en vroegtijdige veroudering veroorzaken.
Het is belangrijk om op te merken dat deze symptomen ook kunnen worden veroorzaakt door andere medische aandoeningen. Het officieel vaststellen van een CoQ10-tekort vereist over het algemeen een bloedonderzoek.
Kun je een Q10 tekort vaststellen met bloedonderzoek?
Ja, een CoQ10-tekort kan doorgaans worden vastgesteld met behulp van een bloedonderzoek. Een arts kan dit aanvragen als er goede redenen voor zijn. Je kunt het echter ook zelf laten onderzoeken zonder tussenkomst van een arts. Je betaalt dan zelf voor het bloedonderzoek, je laat in je buurt op een aangegeven locatie je bloed prikken en je krijgt de uitslag online.
Voeding die veel Q10 bevat
CoQ10 komt van nature voor in verschillende voedingsmiddelen, maar de hoeveelheid kan variëren afhankelijk van het type voedsel en de bereidingswijze. Hier zijn enkele voedingsmiddelen die relatief goede bronnen zijn van CoQ10:
1. Vlees:
Orgaanvlees, zoals lever, is een van de rijkste bronnen van CoQ10. Ook varkensvlees, rundvlees en kip bevatten redelijke hoeveelheden.
2. Vis:
Vette vissoorten, zoals zalm, makreel, sardines en forel, zijn goede bronnen van CoQ10.
3. Noten en zaden:
Vooral pinda’s, sesamzaad en pistachenoten bevatten redelijke hoeveelheden CoQ10.
4. Avocado
5. Groenten:
Broccoli, spinazie, bloemkool en zoete aardappel zijn enkele van de groenten die CoQ10 bevatten, hoewel in kleinere hoeveelheden in vergelijking met vlees en vis.
6. Fruit:
Aardbeien en sinaasappels bevatten ook enige hoeveelheden CoQ10, maar het gehalte is lager dan in andere voedingsmiddelen.
Het is belangrijk op te merken dat CoQ10 een in vet oplosbare stof is, wat betekent dat het het beste wordt opgenomen wanneer het wordt geconsumeerd met wat vet in de maaltijd. Om ervoor te zorgen dat je voldoende CoQ10 binnenkrijgt, kun je proberen een gevarieerd dieet te volgen dat rijk is aan deze voedingsmiddelen.
Als je echter moeite hebt om voldoende CoQ10 uit voedsel te halen, of als je denkt dat je een extra aanvulling nodig hebt, kun je ook overwegen om CoQ10-supplementen te nemen. Zoals altijd is het belangrijk om een gebalanceerd eetschema te handhaven en eventuele supplementen verstandig te gebruiken.
Goede supplementen met Q10
Zoals we hierboven hebben kunnen lezen zijn er verschillende voordelen van CoQ10-supplementen. Zoals het verbeteren van je energieniveau en antioxidantenbescherming.
Het is belangrijk om te weten dat hoewel CoQ10 over het algemeen als veilig wordt beschouwd, het in sommige gevallen bijwerkingen kan veroorzaken en interacties kan hebben met bepaalde medicijnen. Als je overweegt om CoQ10-supplementen te nemen en je hebt een medische aandoening of je gebruikt medicijnen, is het verstandig om dit met een medische professional te bespreken, vooral als je al andere medicijnen gebruikt of bepaalde gezondheidsproblemen hebt.
Ubiquinon
Een Q10-supplement in de “Ubiquinon” vorm verwijst naar de meest voorkomende en natuurlijke vorm van co-enzym Q10 (CoQ10) die wordt gebruikt in voedingssupplementen. Het wordt vaak aangeduid als “Ubiquinon” omdat het in vrijwel alle cellen van ons lichaam voorkomt en een belangrijke rol speelt bij de energieproductie en het beschermen van cellen tegen oxidatieve stress.
In de Ubiquinon-vorm is CoQ10 een geoxideerde vorm van het co-enzym. Wanneer het wordt ingenomen, wordt het in het lichaam omgezet naar een gereduceerde, actieve vorm genaamd “Ubiquinol.” Dit omzettingsproces vindt normaal gesproken plaats in onze darmen en weefsels.
Ubiquinon-supplementen worden meestal gebruikt om de CoQ10-spiegels in het lichaam aan te vullen. Ze kunnen gunstig zijn voor mensen die mogelijk een tekort hebben aan CoQ10, of voor degenen die een aanvulling willen op hun dieet om de energieproductie te ondersteunen en de bescherming tegen oxidatieve stress te bevorderen.
Supplementen kopen:
Misschien vind je dit ook interessant:
Jenny
Laatste berichten van Jenny (toon alles)
- Hoe gezond is fietsen met trapondersteuning? - 21 september 2023
- Hoe kun je merken dat je te weinig goede voedingsstoffen binnenkrijgt? - 17 september 2023
- Hoe goed zijn korte intensieve trainingen voor je? - 10 september 2023
Laat een reactie achter