Wat doet piekeren met je gezondheid? De risico’s van piekeren.

Piekeren is een pessimistisch denkpatroon waar je maar moeilijk uitkomt. Piekeren leidt eigenlijk tot niets, behalve tot onrust in je hoofd en gezondheidsproblemen.

Piekeren is iets anders dan oplossingsgericht nadenken óf het ervaren van emoties!

Als je piekert, probeer je de controle over iets te houden, wat eigenlijk niet mogelijk is. Omdat het al gebeurd is, of omdat jij het gedrag van anderen niet kan bepalen, of omdat je niet in de toekomst kan kijken. Vaak ontstaan piekergedachten vanuit onzekerheid. Het is een illusie dat dit gepieker tot iets leidt. Het is eerder dwangmatig om te blijven denken aan iets negatiefs. Het lijkt alsof je zo controle houdt over de situatie of eventuele problemen voorkomt. Maar dit is niet zo.

Dit klinkt inderdaad niet zo positief. Maar geloof ons, je bent niet de enige. De meeste mensen piekeren wel eens. De één wat meer dan de ander. En in bepaalde periodes kan het ook meer zijn.

Als je snel piekert, dan heeft dit direct invloed op je gezondheid. Hieronder beschrijven we de risico’s van piekeren.

1 Piekeren en eetstoornissen
De piekeraar die continu twijfelt over zijn of haar uiterlijk of gewicht, die krijgt vaak een slechte verhouding met eten. Er ontstaan slechte eetpatronen van te weinig eten, of juist van vreetbuien. Een eetstoornis werkt uiteraard door op de algemene gezondheid.

Een eetstoornis kan ook ontstaan doordat de piekeraar volop negatieve gedachten heeft, en dan zijn of haar heil zoekt in troostvoeding.

2 Stress door piekeren
Het klinkt natuurlijk niet raar dat piekeren leidt tot stress. Dit heeft te maken met de bijna dwangmatige wil om een bepaalde situatie (weer) te controleren. Terwijl dit vaak niet mogelijk is. Denk aan het feit dat iemand anders eigen keuzes maakt en omdat je nu eenmaal niet in de toekomst kunt kijken. Of iets is al gebeurd en je kunt dit alleen maar accepteren.
Piekeren kost veel energie dat beter gebruikt kan worden in het hier en nu. Doordat piekeren tijd en energie kost, kan dat ten koste gaan van andere werkzaamheden of sociale activiteiten.

Daarnaast zorg stress voor de aanmaak van het stresshormoon cortisol. Dit hormoon kan zorgen voor overgewicht en houdt de stress verder in stand.

3 Vermoeidheid bij piekeraars
Zeker als je een nachtpiekeraar bent, kost dit veel nachtrust. En als je minder slaapt en je steeds maar moe voelt, maakt dit het piekeren nog erger. Je zit in een vicieuze cirkel van piekeren die steeds maar erger wordt. Vermoeidheid kan leiden tot slechte keuzes als het gaat om eten en zorgt ervoor dat je je dagelijkse activiteiten niet zo goed meer uitvoert.

4 Depressief en veel piekeren
Piekeren komt vaak voort uit onzekerheid en angst. Piekeren maakt deze emoties nog veel erger. Hierdoor kun je ‘het probleem’ steeds groter maken en heb jij het zelf steeds moeilijker. Het kan zijn dat je situaties gaat vermijden, of over steeds meer gaat piekeren. Tot je echt depressief bent, want je ziet nauwelijks meer lichtpuntjes in je leven.

5 Piekeren, denk aan je hart
Piekeren, stress, vermoeidheid, slecht eten… Niet zo gek dat het piekeren uiteindelijk kan resulteren in hartaandoeningen. Denk aan hartkloppingen of een hoge bloeddruk.

6 Piekeren slaat op je spieren
Door te piekeren kun je je spieren steeds (onbewust) aanspannen. Je bent snel verkrampt. Je kunt last krijgen van je nekspieren en daardoor ook hoofdpijn krijgen. Maar je kunt ook spierpijn in je benen krijgen doordat je spieren steeds aanspant vanuit stress en spanning (door het piekeren).

7 Piekeren en alcohol (of andere verslavingen)
Piekeren kan heel naar aanvoelen. Het kan je op elk moment van de dag overkomen. Zomaar uit het niets soms. Als je veel piekert, dan kan het zijn dat je andere manieren zoekt om het piekeren te stoppen. Je wilt jezelf ‘verdoven’. Dat kan heel goed met alcohol. Maar dat kan ook door iets anders te doen, waardoor je wegvlucht van het piekeren. Denk aan gokken, vreemdgaan, overmatig eten, extreem sporten, enzovoort. Een verslaving om weg te lopen voor het piekeren ligt op de loer. En verslavingen zijn nooit goed voor lichaam en geest….

Minder piekeren, hoe doe je dat?

Gelukkig kun je echt wel iets doen aan het piekeren. Het helpt al als je inzicht krijgt in jouw eigen piekergedrag. Dat het maar gedachten zijn die komen en gaan. Maar ook kun je leren hoe je je gedachten kunt sturen en je kunt oefeningen en opdrachten doen die het piekeren veel minder maken.
Natuurlijk kun je piekeren nooit helemaal voorkomen, maar je kunt wel leren hoe je het piekeren dan eerder stopt. Het heeft minder vat op je. Dit zorgt voor een rustiger hoofd, je bent meer tevreden. En dat is weer goed voor je gezondheid!