We hebben het steeds vaker over de voordelen van organisch voedsel, superfoods en fruit die rijk zijn aan antioxidanten. Maar hebben we het niet te weinig over gezonde kruiden en specerijen? Qua smaakmakers zijn ze top of mind, maar als waanzinnige bron van voedingsstoffen, antioxidanten en krachtige gezondheidsvoordelen veel minder.
Een aantal van deze kruiden en specerijen geven je een ware gezondheidsboost terwijl ze ook je gerechten een geweldige smaak kunnen geven. Kruiden kopen kan tegenwoordig eenvoudig online. Maar welke? De keuze kan overweldigend zijn. We noemen hieronder vijf van de meest geprezen kruiden en specerijen die niet misstaan in een gedegen gezond dieet.
1 – Kurkuma
Met stip op één, geen onbekende, maar een specerij die niet mag ontbreken. Kurkuma stond bij ons al een tijd bekend als een belangrijke smaakmaker, bijvoorbeeld aan Indiase gerechten en curries. Inmiddels weten we echter ook dat kurkuma een sterk ontstekingsremmende werking en een positieve invloed op de spijsvertering heeft.
Kurkuma is bovendien één van de meest geconcentreerde bronnen van antioxidanten die je kunt vinden. En dat is belangrijk, want antioxidanten beschermen weefsels en het DNA in cellen tegen vrije radicalen. Vrije radicalen zijn agressieve stoffen die schade aan cellen en weefsels kunnen veroorzaken. Door je hiertegen te beschermen kunnen antioxidanten helpen om je immuunsysteem te versterken. Daarmee kunnen op langere termijn weer ziekten worden voorkomen.
Je lichaam neemt kurkuma makkelijker op in combinatie met een olie, zoals kokosolie en een beetje zwarte peper. Probeer deze ingrediënten in gerechten dus te combineren om de gezondheidsvoordelen van kurkuma te maximaliseren.
2 – Salie
Je zou kunnen zeggen dat alleen al de heerlijke geur van salie een heilzaam effect heeft, maar daarmee zou je dit eenvoudige, maar veelzijdige kruid tekort doen. Gedroogd of vers zijn er talloze toepassingen voor salie in de keuken. De kenmerkende smaak kan een bepaalde diepgang aan gerechten geven. Wrijf, voor je ermee aan de slag gaat, de salie even door je handen om de heerlijke geur vrij te laten komen.
Salie smaakt en ruikt niet alleen lekker, het is eigenlijk een ‘superkruid’. Het zit boordevol vitamine K, dat weer belangrijk is voor de aanmaak van bloed en botten. Het heeft ook een normaliserend effect op het cholesterolgehalte. Dat is fijn, want een te hoog cholesterol kan tot hart- en vaatziekten leiden. Datzelfde geldt voor de bloedsuikerspiegel. Omdat salie de bloedsuikerspiegel stabiliseert kunnen bloedsuikerschommelingen, die op den duur weer ziektes als diabetes kunnen veroorzaken, worden voorkomen.
Tot slot beschikt ook salie over bijzonder veel antioxidanten, wat schade en ziekte aan weefsel en DNA helpt te voorkomen.
3 – Gember
Ok, van deze specerij moet je een beetje houden. De één vindt het heerlijk smaken, de ander laat het liever links liggen. Gember staat erom bekend dat het misselijkheid kan voorkomen. Het bevat namelijk de stof gingerol, die ervoor zorgt dat het signaal tussen de maag en het ‘braakcentrum’ in de hersenen wordt geblokkeerd.
Gember heeft veel vergelijkbare eigenschappen als kurkuma. Zo is het ook ontstekingsremmend en heeft het dus eveneens een positief effect op het maagdarmstelsel. Waar gingerol vooral de maag kan kalmeren, kunnen de ontstekingsremmende effecten van gember juist de darmen kalmeren. De combinatie hiervan kan positieve uitwerkingen hebben op maag- en darmklachten als misselijkheid en diarree.
Of je het nu vers of gedroogd eet, gember zit boordevol mineralen. Kalium, magnesium, koper en ijzer zijn slechts enkele van de vele mineralen waar gember rijk aan is. Omdat er ook relatief veel vitamine C en B6 in zit, kun je de immuniteit een ware boost geven door gember aan gerechten toe te voegen.
4 – Kaneel
Ah kaneel! Of je het nu toevoegt aan de havermout, aan de appeltaart of er heerlijke kaneelscones van maakt: je moet er haast wel van houden. En als je ook nog eens beseft dat het hartstikke gezond voor je is, sla je eigenlijk twee vliegen in één klap.
Gemalen kaneel is in vrijwel elk keukenkastje te vinden. Na zout en peper zou het zomaar eens het potje kunnen zijn dat je het meest uit het kruidenkastje pakt tijdens het koken. Het geldt voor bijna alle gezonde kruiden en specerijen die we noemen, maar ook kaneel is een echte antioxidantenbom. Eén theelepel per dag geeft je al een flinke dosis, wat kaneel een ontzettend gecontreerde bron van antioxidanten maakt. Wist je dat antioxidanten ook kunnen helpen om het verouderingsproces te vertragen?
En hoe zit het met kaneelstokjes? Ook deze kunnen een aanwinst zijn voor de gezondheid, mits je ze op de juiste wijze inzet. Kaneelstokjes kunnen namelijk niet direct geconsumeerd worden. Ze zijn bedoeld om mee te koken of te stoven in een gerecht. Het grote verschil tussen stokjes en poeder is dat de stokjes alleen smaak afgeven, terwijl het poeder smaak én kleur afgeeft. Met het gebruik van kaneelpoeder loop je het risico dat als je het te lang verwarmt, het dan juist een tegenovergesteld effect krijgt en een bittere smaak afgeeft.
Omdat kaneel helpt om suiker- en insulinespiegels stabiel te houden, kan het glucosepieken helpen voorkomen. Dat is gezond, maar helpt dus ook om slechte trek te voorkomen gedurende de dag. Het is eveneens ontstekingsremmend met alle gezondheidsvoordelen van dien.
Let wel op met de Cassia kaneelsoort ook wel bekend als Chinese kaneel. Deze bevatten namelijk een aromastof, zogenaamde coumarine. Volgens het Voedingscentrum, kan coumarine schadelijk zijn voor de gezondheid wanneer je deze in grote hoeveelheden binnen krijgt. Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) heeft een toelaatbare dagelijkse inname (TDI) voor coumarine vastgesteld van 0,1 milligram per kilo lichaamsgewicht. Chinese kaneel vormt géén gevaar voor de gezondheid, mits deze met mate ingenomen wordt, en niet iedere dag. Sowieso, is variatie en afwisseling een van de hoofdprincipes van een gezond (en lekker) voedingspatroon, en met kruiden en specerijen is dit niet anders.
Voor wie liever het zeker voor het onzekere neemt is Ceylon kaneel een betere keuze. Globaal gesproken zijn er voor Nederlandse consumenten twee kaneel types te verkrijgen, cassia en Ceylon. Ceylon wordt door kenners ook wel gezien als de Rolls Royce onder kaneel. Deze bevat namelijk een vrijwel nihil niveau aan coumarine, en kun je dus met een gerust hart dagelijks gebruiken. De smaak is wel subtiel anders t.o.v. wat je gewend bent van cassia. Dus het is kwestie van proeven om uit te vinden welke jij lekkerder vindt. Tip van de chef: de diepe, volle smaak van cassia doet het goed bij hartige gerechten, terwijl de fijnere Ceylon kaneel beter combineert bij zoet (zoals nagerechten).
5 – Komijn
Natuurlijk bekend van de komijnekaas, maar komijn kan ook voorkomen in veel verschillende gerechten. Niet te verwarren met nigella zaad ofwel zwarte komijn, veelal gebruikt in Midden-Oosterse gerechten. Dit is een andere specerij en heeft geen verband met ‘normale’ komijn. Onder andere de Mexicaanse keuken vraagt nogal eens om komijn. In de Indische toko’s die ons land rijk is, wordt het ook wel ‘djinten’ genoemd wat in principe simpelweg gemalen komijn is. Het heeft een eigenzinnige smaak die niet gemakkelijk te omschrijven is en je moet er een beetje van houden. Maar als je het al niet voor de smaak doet, denk er dan tenminste eens over vanwege de vele gezondheidsvoordelen.
Komijn is namelijk ontzettend fijn voor de spijsvertering. Het versnelt de afgifte van gal uit de lever, wat weer helpt om voedingsstoffen in de darmen te verteren. Het zit daarnaast vol ijzer. Sterker nog, er zijn maar weinig voedingsmiddelen die zo rijk zijn aan ijzer als komijn. Eén theelepeltje komijn staat al garant voor bijna een vijfde van je dagelijkse behoefte aan ijzer.
Tot slot is ook komijn weer rijk aan antioxidanten, net als de andere meest gezonde kruiden en specerijen.
Eet jezelf gezond
Kruiden en specerijen maken je eten dus niet alleen lekkerder, ze kunnen het ook veel gezonder maken. Wanneer je een gezond en gevarieerd dieet hebt dat je aanvult met een grote verscheidenheid aan kruiden en specerijen. Bijvoorbeeld dankzij een kruidenmix. Dan eet je jezelf dus eigenlijk gezond. De verschillende soorten hebben elk hun eigen gezondheidsvoordelen, dus hoe meer je varieert, hoe meer je profiteert.
(red) Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met een van onze partners.
Misschien vind je dit ook interessant:
Jenny
Laatste berichten van Jenny (toon alles)
- Pijn aan één knie tijdens het fietsen: oorzaken, tips en preventie voor fietsers - 20 november 2024
- Hoe kan ChatGPT helpen met een gezondere levensstijl? - 17 november 2024
- Helpt ontzuren of ontgiften (detoxen) bij reuma of fibromyalgie? - 13 november 2024
Laat een reactie achter